SMART (leer)doelen formuleren | Stappenplan

Maak indruk met doelen die specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch én tijdgebonden zijn. Wij bedachten de voorbeelden uit de praktijk, die jij kunt gebruiken om jouw eigen doelen op de juiste manier te formuleren. SMART, zoals je dat doet in je werk, tijdens je opleiding of gewoon privé als je iets voor elkaar wilt krijgen.

Wat zijn SMART (leer)doelen?

SMART (leer)doelen zijn concreet en haalbaar, zodat je professioneel en persoonlijk meer voor elkaar krijgt. De SMART-voorwaarden werken als een stok achter de deur, om beter na te denken over de doelen die je stelt. Dat voorkomt vage doelen en onrealistische doelstellingen.

SMART staat voor:

• Specifiek
  Stel je doel zo specifiek mogelijk op. Zeg dus niet ‘ik wil mijn vaardigheden verbeteren’, maar gebruik ‘ik wil mijn planvaardigheden in projectmanagement verbeteren’.
• Meetbaar
  Maak het meetbaar, om vast te stellen wanneer je jouw doel hebt bereikt. Je kunt denken aan ‘ik wil een project plannen dat maximaal 2 weken uitloopt op de originele planning’.
• Acceptabel
  Kies een doel dat acceptabel is, zowel voor jezelf als voor andere betrokkenen. Jij moet erachter staan en anderen moeten hier de toegevoegde waarde van zien.
• Realistisch
  Houd het realistisch, door rekening te houden met omstandigheden en de beschikbare middelen, zoals tijd of geld. Probeer bijvoorbeeld rekening te houden met je ervaring in projectmanagement, als je een (volgend) doel stelt.
• Tijdgebonden
  Stel een deadline om het doel te bereiken. Dat creëert urgentie. Je kunt denken aan ‘ik wil binnen 6 maanden beter plannen voor projectmanagement’.

Hoe wordt SMART in de praktijk ingezet?

Ben je benieuwd naar een paar praktijkvoorbeelden? Deze voorbeelden helpen je om SMART (leer)doelen te formulieren:

1. Professionele ontwikkeling in Excel

• Specifiek: Ik wil mijn Excel-vaardigheden verbeteren.
• Meetbaar: Ik wil in staat zijn om geavanceerde functies zoals draaitabellen, macro's en complexe formules te gebruiken.
• Acceptabel: Dit doel zal mij helpen efficiënter te werken en is waardevol voor mijn team.
• Realistisch: Ik heb toegang tot online cursussen en mijn werk biedt wekelijks tijd om aan persoonlijke ontwikkeling te werken.
• Tijdsgebonden: Ik wil deze vaardigheden binnen drie maanden beheersen.

2. Netwerken voor carrièrevooruitgang

• Specifiek: Ik wil mijn professionele netwerk uitbreiden om nieuwe carrièremogelijkheden te vinden.
• Meetbaar: Ik streef ernaar om elke maand met drie nieuwe mensen in mijn vakgebied te netwerken.
• Acceptabel: Netwerken is een geschikte manier om carrièremogelijkheden te verkennen en wordt aangemoedigd door mijn mentors.
• Realistisch: Er zijn regelmatig netwerkevenementen in mijn sector en online via platforms zoals LinkedIn.
• Tijdsgebonden: Mijn doel is om dit zes maanden lang te doen.

3. Certificering behalen

• Specifiek: Ik wil een gecertificeerde projectmanager worden.
• Meetbaar: Ik wil slagen voor het Project Management Professional (PMP) examen.
• Acceptabel: Deze certificering zal mijn geloofwaardigheid en marktwaarde verhogen.
• Realistisch: Ik kan studiemateriaal verkrijgen en ik heb tijd om 10 uur per week te studeren.
• Tijdsgebonden: Ik plan om het examen over 12 maanden af te leggen.

4. Verbeteren van de werkprestaties

• Specifiek: Ik wil mijn verkoopcijfers verbeteren.
• Meetbaar: Ik wil mijn kwartaalverkoop met 20% verhogen.
• Acceptabel: Dit doel wordt ondersteund door mijn verkoopmanager en is in lijn met de teamdoelstellingen.
• Realistisch: Met extra training en verbeterde verkoopstrategieën kan ik dit doel bereiken.
• Tijdsgebonden: Ik streef ernaar dit doel in het komende kwartaal te bereiken.

5. Persoonlijke ontwikkeling

• Specifiek: Ik wil mijn publieke spreekvaardigheid verbeteren.
• Meetbaar: Ik wil comfortabel zijn met het spreken voor groepen van minstens 50 mensen.
• Acceptabel: Het verbeteren van deze vaardigheid zal mij helpen bij toekomstige presentaties en leiderschapsrollen.
• Realistisch: Ik kan lid worden van een lokale Toastmasters club om mijn vaardigheden te oefenen.
• Tijdsgebonden: Mijn doel is om binnen zes maanden na mijn eerste bijeenkomst deze vaardigheid te ontwikkelen.

Wat is belangrijk om rekening mee te houden?

Als je SMART (leer)doelen formuleert kun je te maken krijgen met een aantal uitdagingen. Het kan bijvoorbeeld lastig zijn om voldoende middelen vrij te maken, zoals tijd of geld. Dus moet je ergens veel tijd in steken, maar heb je die tijd niet? Of kost het geld, dat je er niet aan wilt besteden? Dan is je doel misschien niet realistisch, dus niet SMART.

Houd er daarnaast rekening mee dat omstandigheden en situaties kunnen veranderen. Wat nu acceptabel en realistisch lijkt hoeft dat over een tijdje niet meer te zijn. Bewaar daarom ruimte om de doelen aan te passen, vanwege andere prioriteiten, de marktsituatie of je persoonlijke omstandigheden.

Zoek ten slotte een manier om gemotiveerd te blijven. Vier bijvoorbeeld kleine successen. Of betrek iemand die belangrijk voor je is, om samen de voortgang regelmatig te bespreken. Zo zorg je voor een stok achter de deur en zorg je voor nieuwe motivatie als je stappen zet. Dat helpt je om het langere tijd vol te houden, dus de SMART-doelen te bereiken.

Hoe kun je met de SMART-leerdoelen beginnen?

Een aantal tools kunnen je helpen om SMART-doelen te formuleren en daarmee aan de slag te gaan. En de (leer)doelen vol te houden.

Probeer bijvoorbeeld Smartsheet, om de doelen op te stellen. Als je moeite hebt om ideeën te genereren en de doelen SMART te maken kan een mindmap je misschien helpen. Probeer het bijvoorbeeld met Mindmeister. Een app zoals Strides kan je helpen om je (nieuwe) gewoonten te tracken en makkelijker vol te houden.