Als een werknemer ziek wordt, komt er veel op je af. Ook als het gaat om flexwerkers, mensen met tijdelijke contracten of zelfs ex-werknemers. De Ziektewet regelt in die gevallen wie er betaalt, wat de verplichtingen zijn en hoe je eventueel samen aan herstel werkt.
De Ziektewet is een vangnet voor werknemers die ziek zijn en geen recht hebben op loonbetaling van jou als werkgever. Dat geldt bijvoorbeeld voor oproepkrachten zonder vaste uren, uitzendkrachten of werknemers met een tijdelijk contract dat afloopt terwijl de medewerker nog ziek is. In dat geval keert het UWV een Ziektewet-uitkering uit.
De Ziektewet bestaat al sinds 1913. Het doel ervan is om zieke werknemers tijdelijk een inkomen te bieden. Het helpt ook bij een snelle terugkeer naar werk als dat mogelijk is. Als werkgever krijg je ook te maken met de Ziektewet; zelfs als iemand al uit dienst is.
Een werknemer mag zich ziekmelden zodra hij niet in staat is om te werken door ziekte. Dat hoeft trouwens niet altijd lichamelijk te zijn. Ook psychische klachten kunnen een reden zijn om niet te werken. Je mag als werkgever wel vragen wat iemand nog wel kan doen. Je mag niet vragen naar de precieze medische klachten. Alleen een bedrijfsarts mag daarover oordelen.
Zorg dat zieke medewerkers zich direct op de eerste ziektedag ziekmelden. Zorg ook dat je het proces van ziekmelden en verzuim goed vastlegt in bijvoorbeeld een personeelshandboek en arbeidscontract.
Bij een vaste medewerker ben je als werkgever verplicht om tot twee jaar door te betalen bij ziekte. Bij tijdelijke krachten of flexwerkers ligt dat iets anders. Als zij ziek zijn op het moment dat hun contract afloopt, dan vervalt jouw verplichting om door te betalen.
Wordt een werknemer ziek tijdens zijn contractperiode? Dan betaal jij het loon door, ook bij een tijdelijk contract. Pas als het contract afloopt en de werknemer nog steeds ziek is, neemt het UWV het over.
Je kan er ook voor kiezen om als werkgever eigenrisicodrager te worden. Dan betaal je de Ziektewetuitkering zelf (via een verzuimverzekering). Je bent dan ook verantwoordelijk voor de re-integratie van zieke ex-werknemers.
Het voordeel van eigenrisicodrager zijn is dat je meer grip hebt op het verzuimproces. Je regelt de begeleiding bij ziekte en re-integratie zelf of besteedt dit uit aan een verzekeraar. Met een goed verzuimbeleid kan dit op termijn kosten besparen, omdat je niet meer de standaardpremie via het UWV betaalt.
Als een vaste werknemer ziek is, ben jij als werkgever verplicht om te helpen bij de terugkeer naar werk. Dat heet re-integratie. Dat doe je niet alleen: voor re-integratie werk je samen met de werknemer en een bedrijfsarts.
Je bent als werkgever verantwoordelijk voor de re-integratie als de werknemer nog bij je in dienst is en ziek is. Dat geldt zowel bij vaste als tijdelijke contracten en zolang het contract loopt. Deze verplichting geldt tot twee jaar na de eerste ziektedag.
Bij langdurig verzuim toetst het UWV of je genoeg hebt gedaan om je medewerker te helpen met re-integreren. Zo niet, dan kun je een loonsanctie krijgen.
Eindigt het dienstverband van je medewerker of zitten de twee jaren doorbetaling erop? Dan ben je ook niet meer verantwoordelijk voor de re-integratie. In dat geval neemt het UWV de taken van je over. Maar ook hier geldt: ben je eigenrisicodrager voor de Ziektewet? Dan blijf je wel verantwoordelijk voor de re-integratie, ook als het contract is beëindigd.
Bij zieke uitzendkrachten of oproepkrachten zonder vaste uren ben je dus meestal ook niet verantwoordelijk voor langdurige begeleiding. Zij vallen vrijwel altijd onder de Ziektewet via het UWV. Dit hangt ook af van het soort contract en de afspraken die zijn gemaakt met bijvoorbeeld een uitzendbureau.
Als werkgever ben je dus verantwoordelijk voor re-integratie en doorbetaling van loon zolang iemand nog bij jou in dienst is. Vervalt het contract? Dan nemen het UWV en de Ziektewet het over. Tenzij je eigenrisicodrager bent, dan ben je tot twee jaar verantwoordelijk voor de Ziektewetuitkering en de begeleiding bij re-integratie, maar niet voor loondoorbetaling.