Wanneer is een Ondernemingsraad verplicht?

De Ondernemingsraad is een brug tussen jou als werkgever en het personeel. De raad houdt zich bezig met de belangen van medewerkers, maar ook van de organisatie.

Elk bedrijf met 50 of meer medewerkers moet een OR hebben. Ook met minder dan 50 medewerkers is het aan te raden zo’n raad op te richten. Voor kleinere organisaties zijn er ook alternatieven.

Wat is een ondernemingsraad?

De Ondernemingsraad bestaat uit een groep werknemers. Zij vertegenwoordigen het personeel en denken mee over beslissingen binnen het bedrijf. Denk dan aan reorganisaties, werkroosters, personeelsbeleid of verlofregelingen. De raad bestaat uit minimaal 3 en maximaal 25 werknemers. Zij worden verkozen door hun collega's. Het OR-lidmaatschap vervalt meestal na 2 tot 4 jaar.

De OR is niet tegen jou als werkgever. Sterker nog, het is een aanwinst. Dankzij zo'n raad werk je beter samen met medewerkers en voorkom je onvrede en problemen. Wel heeft de raad een aantal wettelijk vastgelegde rechten:

• Instemmingsrecht: bijvoorbeeld over werktijden of vakantiedagen.
• Adviesrecht: bij grote besluiten zoals een verhuizing of reorganisatie.
• Initiatiefrecht: de OR mag ook zelf onderwerpen aandragen die belangrijk zijn voor werknemers.

Wanneer is een OR verplicht?

De rechten en plichten van de Ondernemingsraad zijn vastgelegd in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Die wet is duidelijk over wanneer een OR verplicht is: vanaf 50 medewerkers. Het gaat dan over het aantal medewerkers op de loonlijst. Ook parttimers tellen mee. Heb je bijvoorbeeld 35 fulltimers en 20 parttimers? Dan kom je boven de 50 en geldt de verplichting voor een OR.

Heb je minder dan 50 mensen in dienst? Dan hoef je geen Ondernemingsraad te hebben. Het mag overigens wel en is het overwegen waard. Zo'n raad heeft jou als werkgever namelijk ook veel te bieden en verkleint de afstand tussen jou en je personeel.

Alternatieven op een OR

Heeft je bedrijf tussen de 10 en 50 medewerkers? Dan kan personeel ook vragen om Personeelsvertegenwoordiging (PVT). Deze heeft minder rechten dan een OR, maar mag wel meedenken over belangrijke besluiten.

Een PVT is niet verplicht. Als je medewerkers er met een meerderheid om vragen, moet je het wel regelen. Soms staat het ook in de cao van je sector. Ook een PVT biedt bovendien voordelen om de communicatie tussen jou en je medewerkers te verbeteren.

Een Ondernemingsraad oprichten

Als je bedrijf de grens van 50 medewerkers voorbij groeit, is het aan jou als werkgever om een OR op te richten. Wacht je te lang? Dan kan de arbeidsinspectie ingrijpen. Dat begint vaak wel met een waarschuwing.

Een Ondernemingsraad oprichten kost wat tijd en moeite, maar levert ook een hoop op. Je laat zien dat je open staat voor inspraak door medewerkers. Bovendien helpt het om draagvlak te krijgen voor grote veranderingen in je organisatie. En misschien wel het belangrijkste voordeel: het voorkomt juridische problemen. Als je verplicht bent een OR op te richten en dit niet doet, kun je zelfs boetes krijgen. Wees er dus op tijd bij.