Micromanagement: wat zijn de gevolgen voor Teams?

Wat is micromanagement?

Micromanagement is een stijl van leidinggeven. Een leidinggevende heeft dan weinig vertrouwen in de kennis en kunde van de medewerkers die hij of zij aanstuurt. Sterker nog: hij of zij heeft vaak ook weinig vertrouwen in de eigen leiderschapsvaardigheden.

Wat er dan gebeurt? Door gebrek aan vertrouwen op allerlei vlakken krijgt deze leidinggevende een sterke hang naar controle. Hij of zij wordt dan een micromanager: de medewerkers worden dan continu op de vingers gekeken bij de uitvoer van hun taken. Dit ervaren zij meestal als negatief.

Hoe herken je micromanager(s)?

Micromanagers willen fouten vermijden en de kwaliteit van producten of diensten waarborgen. Met deze doelen is op zich niets mis, maar het gaat om de (meestal obsessieve) manieren waarop een leidinggevende deze doelen wil bereiken.

Een micromanager herken je dan ook als volgt:

• Hij/zij neemt alle beslissingen.
• Hij/zij controleert in extreme mate de werkzaamheden van anderen.
• Hij/zij vraagt voortdurend naar updates bij de medewerkers.
• Hij/zij bekritiseert medewerkers als er fouten worden aangetroffen.
• Hij/zij neemt regelmatig taken over van medewerkers. Hij/zij is er zelfs van overtuigd dat de eigen manier van werken de enige juiste is.
• Hij/zij negeert dus ook feedback van medewerkers.

Is micromanagement positief of negatief?

Als je kijkt naar hoe een micromanager zaken aanpakt, dan voelt dat allesbehalve positief aan. Toch zitten er ook goede kanten aan het micromanagen. Duik daarom eens in alle voor- en nadelen voor een compleet begrip van deze managementstijl.

Voordelen van micromanaging voor teams

Tijdelijke inzet van micromanagement kan voordelen bieden. Maar dan ook alleen onder de voorwaarde dát deze vorm van leidinggeven tijdelijk is. De kracht zit hem dan vooral in de strakke mate waarop de manager nauwkeurigheid toepast, en dat is vooral handig voor:

• Het uitvoeren van complexe, risicovolle taken.
• Het opsporen van fouten in inefficiënte werkprocessen.
• Het inwerken van nieuwe, dan wel onervaren medewerkers.
• Het op afstand managen van medewerkers. Je houdt zo de vinger aan de pols en je kunt mensen betrokken houden.

Nadelen van micromanaging voor teams

Over naar de nadelen. Want zoals je misschien al verwacht, wekt micromanagement niet direct positieve verwachtingen. Hoed jezelf en je team dan ook voor de volgende zaken.

1. Beperking van groei

Werknemers mogen nagenoeg geen fouten maken. Ze mogen dus ook niet experimenteren en zelf problemen oplossen. Dit beperkt hen in hun (professionele) ontwikkeling.

2. Verminderde motivatie

Waarom zou je je best nog doen als je taken uit handen wordt genomen? Als je niets zelfstandig mag beslissen? Of als je continu hoort dat je je werk niet goed doet? Onderwaardering en overmatige controle op taken verminderen de motivatie en de betrokkenheid onder werknemers. En hun werkplezier stagneert.

3. Verlies van vertrouwen

Werknemers vertrouwen hun leidinggevende niet (meer). Erger is misschien zelfs dat ze gaandeweg ook het vertrouwen verliezen in hun eigen kunnen. Ze nemen dan een steeds passievere werkhouding aan.

4. Lagere productiviteit

Een lagere productiviteit is vaak het gevolg van verminderde motivatie en verstoord vertrouwen. Voortdurende controles en/of een overdaad aan instructies kunnen dit zelfs erger maken. Werknemers moeten dan telkens hun werkzaamheden onderbreken en dat is niet efficiënt, laat staan productief.

5. Te veel focus op detail

Micromanagers richten zich vaak op kleine onbelangrijke details. Dit zorgt niet zelden voor onnodige vertragingen, zeker als een medewerker moet wachten op goedkeuring. Bovendien is de kans groot dat het hele team door te veel ‘detail-picking’ de focus verliest op de belangrijkste doelstellingen.

6. Hoger personeelsverloop

Alle vorige punten tezamen, om nog maar te zwijgen over een onderdrukkend aanvoelende sfeer, maken dat medewerkers uiteindelijk op zoek gaan naar een andere baan. Talent loopt over naar de concurrent? Niet wenselijk. Bovendien kost personeelsverloop een organisatie meestal veel geld.

7. De micromanager wordt onmisbaar

Een micromanager heeft de neiging om taken zelf uit te voeren. Hierdoor doet hij/zij kennis op die anderen niet (kunnen) opdoen. Dit stelt een organisatie voor een groot dilemma: wie kan de taken overnemen als de enige persoon met de juiste kennis (de micromanager zelf dus) besluit te vertrekken?

8. De micromanager riskeert gezondheidsklachten

De micromanager zelf riskeert oververmoeidheid of zelfs een burn-out. Wat door alles zelf te willen doen en alles te willen controleren, legt die een hoge (werk)druk op zichzelf.

Micromanagen loslaten: wat is het alternatief?

Micromanagement is een autoritaire stijl van leidinggeven. Een micromanager focust zich namelijk op het bedrijfsproces en niet op het welzijn en de ontwikkeling van een medewerker. Het motto zou zelfs kunnen zijn: resultaat boven mens.

Maar de voordelen van het micromanagen wegen niet op tegen de nadelen. Dit kan dan ook maar één ding betekenen: je moet een andere stijl van leidinggeven invoeren. Deze stijl heet: coachend leidinggeven. Kijk bijvoorbeeld eens naar: Wat is Agile team coaching?

Coachend leidinggeven in het kort

Coachend leidinggeven is gebaseerd op wederzijds vertrouwen tussen de manager en de werknemer. De manager weet precies de balans te vinden tussen loslaten en regisseren. Hij of zij vertrouwt op de bekwaamheid van de medewerkers. Verantwoordelijkheden worden duidelijker én ze worden bij de juiste personen neergelegd.

Tegelijkertijd coacht de manager de teamleden om zichzelf (verder) te ontplooien en te verbeteren. Medewerkers worden uitgedaagd om zelf oplossingen te zoeken voor problemen, bijvoorbeeld via Socratisch coachen.

Je medewerkers worden beter in hun werk en hoeft niemand hen iets uit handen te nemen. Beter zelfs: een schuldcultuur (wie heeft welke fout gemaakt?) wordt een cultuur van leren en verbeteren (want van fouten leer je en groei je).

Het resultaat van coachend leidinggeven

Je werknemers voelen zich prettiger én voelen zich vrijer om hun werk te doen. Dit biedt kansen tot innovatie. Werkprocessen worden zelfs efficiënter en dat betekent dat producten en diensten ook verbeteren. En ja, dat is niet alleen voordelig voor je team, maar voor de hele organisatie. Wil je aan de slag gaan met coaching? Start eens met: Coaching: wat is het en wat is het niet?