Als werkgever ben je wettelijk verplicht om een veilige en gezonde werkomgeving voor je werknemers te regelen. Hoe zit dat?
Een bedrijf runnen met personeel is niet eenvoudig. Er komen een hoop wettelijke verplichtingen op je af, zoals de zorgplicht. Wat houdt deze precies in en hoe voldoe je daar als werkgever aan? Geldt de zorgplicht bijvoorbeeld ook als je werknemers voor de zaak op reis zijn of een dagje thuiswerken? In dit artikel geven we antwoord op de belangrijkste vragen.
Wat is de zorgplicht van een werkgever?
Of je nu een bouwbedrijf runt of aan het hoofd staat van een kantoor, iedere werknemer heeft het wettelijke recht op een veilige en gezonde werkplek. De zorgplicht stelt dat werkgevers verantwoordelijk zijn voor het creëren van goede arbeidsomstandigheden.
Zij moeten daarom maatregelen treffen die voorkomen dat hun werknemers schade lijden tijdens hun werkzaamheden. Zo mogen zij niet fysiek noch mentaal ziek worden door hun werk. Op dat laatste komen we later nog terug.
De zorgplicht is opgenomen in de Arbowet en is dus niet optioneel. Je moet als werkgever kunnen aantonen dat je deze maatregelen neemt. Doe je dat niet? Dan mogen je werknemers je aansprakelijk stellen als ze ziek worden.
Hoe voldoe je als werkgever aan de zorgplicht?
Wat je precies moet doen om aan de zorgplicht te voldoen? Hieronder geven we je een aantal suggesties.
Creëer een veilige werkplek
Stel duidelijke veiligheidsprotocollen op en controleer of je medewerkers zich hieraan houden. Dat is zeker belangrijk in relatief gevaarlijke werkplekken, zoals bouwplaatsen.
Zorg dat eventuele machines goed onderhouden en schoongemaakt worden. Ook het regelen van
beschermende kleding draagt bij aan het creëren van een veilige werkomgeving.
Op kantoor kun je bijvoorbeeld zorgen voor ergonomische werkplekken door verstelbare bureaus en stoelen aan te schaffen. Af en toe
staand werken kan klachten voorkomen.
Een veilige werkplek creëren, betekent ook dat je een
bedrijfscultuur stimuleert waar
pesten op het werk voorkomen wordt.
Stel een RI&E op
In de RI&E (risico-inventarisatie en -evaluatie) zijn alle mogelijke arbeidsrisico's opgenomen plus een plan om deze te voorkomen. Dit is een wettelijk verplicht document voor alle bedrijven met minstens een werknemer in dienst. Om dit plan uit te kunnen voeren, zul je
bhv'ers in dienst moeten nemen.
Geef voorlichting
Weet iedereen wat ze moeten doen als er brand uitbreekt? Zijn je medewerkers bekend met de basisbeginselen van ergonomisch werken? Door trainingen en voorlichting te geven, draag je als werkgever zeker je steentje bij aan het creëren van een
veilige en gezonde werkomgeving.
Valt een burn-out voorkomen onder de zorgplicht?
Werknemers mogen fysieke noch mentale schade ondervinden aan hun werk. Velen vragen zich dan ook af of het voorkomen van een burn-out onder de zorgplicht valt. Het antwoord is: ja. De werknemer mag niet mentaal dusdanig belast worden dat hij een burn-out krijgt.
Als de werknemer ronduit kan aantonen dat de burn-out door het werk komt, kun je daar als werkgever aansprakelijk voor worden gesteld. Er worden wel strenge eisen aan het bewijs gesteld. Er moet een direct verband worden aangetoond tussen de werkzaamheden en de burn-out. Privé-omstandigheden mogen dus geen rol spelen.
Geldt de zorgplicht ook als werknemers thuiswerken?
Sinds de coronapandemie is thuiswerken heel normaal geworden. Maar dat betekent niet dat de zorgplicht van werkgevers is komen te vervallen. Zo ben je verplicht om ook voor de thuiswerkers een ergonomische werkplek te regelen. Je kunt ze bijvoorbeeld een budget geven waarmee ze de juiste kantoorartikelen kunnen aanschaffen.
Werknemers zijn verplicht om de middelen die je verstrekt ook te gebruiken. De verantwoordelijkheid voor een gezonde en veilige thuiswerkomgeving ligt dus ook deels bij de werknemer.
Geldt de zorgplicht ook als werknemers naar het buitenland gaan?
De zorgplicht stopt niet over de grens. Dit betekent dat wanneer jij een medewerker naar het buitenland stuurt voor een zakenreis, je nog steeds verantwoordelijk bent voor zijn of haar welzijn.
Je kunt aan de zorgplicht voldoen door de juiste verzekeringen af te sluiten. Denk aan een aansprakelijkheids-, ziektekosten-, ongevallen-, en SOS-verzekering (in het geval van noodsituaties).
Wat zijn de gevolgen als je de zorgplicht niet naleeft?
Omdat de zorgplicht in de Arbowet is opgenomen, kleven er gevolgen aan als je hier niet aan voldoet. Werknemers kunnen je bijvoorbeeld aansprakelijk stellen voor letselschade die is ontstaan op of door het werk. Dat kan leiden tot financiële claims en reputatieschade. Dat is niet goed voor je employer branding.
De Arbeidsinspectie kan boetes opleggen, bijvoorbeeld als je verzuimt een bedrijfsongeval te melden. Spelen er situaties op de werkvloer die leiden tot levensgevaarlijke situaties? Dan kun je zelfs een proces-verbaal aan je broek krijgen.
Met andere woorden: neem de zorgplicht serieus. Dat is niet alleen fijn voor je werknemers, maar ook voor de toekomst van je bedrijf.