Welke baan past bij mij? (9 tips)

Je werk leuk vinden? Dat is niet aan iedereen besteed. Zo is er een onderzoek van trainings- en adviesbureau Per4mance, waaruit blijkt dat 13 procent van de Nederlanders met tegenzin naar het werk gaat. Misschien hoor jij daar bij. Maar hoe vind je een baan die wél bij je past? We lichten vast een klein tipje van de sluier op: dat kost tijd. Gun jezelf dat ook.

Om je op weg te helpen geven we je 9 tips voor het vinden van een baan die bij je past.

1. Weet wat je sterke kanten zijn.
2. Kijk breder dan je huidige kennis en vaardigheden.
3. Regel een meeloopdag of (korte) stage.
4. Praat met mensen in andere werkvelden.
5. Wissel om de paar jaar van baan.
6. Als geld geen probleem was, wat zou je dan doen?
7. Welke baan past bij mijn persoonlijkheid?
8. Doe een (gratis) beroepentest
9. Hoe kansrijk is een beroep?

1. Weet wat je sterke kanten zijn

Met een beetje zelfkennis kom je een heel eind. Een baan die bij je past, sluit logischerwijs aan op je sterke kanten. Maak eens een lijst met alle vaardigheden die je bezit. Waar was je goed in op school? Waar blink je in uit op je werk? Welke hobby’s heb je? Schrijf zoveel mogelijk dingen op die je goed kan.

Ook persoonlijke eigenschappen zijn belangrijk. Denk aan maatschappelijk betrokken zijn en graag risico’s nemen. Maak eens een karakterschets van jezelf. Wat voor persoon ben je? Hiervoor kun je ook vrienden en familie om input vragen. Hoe beter je weet waar jij goed in bent en wat jou typeert, hoe makkelijker het wordt om een baan te vinden die daarbij past.

Tip: Met een (gratis) competentietest kun je helder maken over welke kennis en vaardigheden je beschikt.

2. Kijk breder dan je huidige kennis en vaardigheden

Wie zegt dat je in het werkveld moet blijven hangen waar je ervaring in hebt? Als je alleen maar werk zoekt waar je al goed in bent, kom je nooit op een nieuwe plek terecht. Vraag jezelf dus af waar je goed in zou kunnen wórden. Welke vaardigheden zou je willen ontwikkelen? Waarvan denk je dat je het best zou kunnen als je er de tijd voor nam? Met die instelling zie je ineens veel meer baanmogelijkheden.

Het kan zijn dat je een aanvullende opleiding moet doen of onderaan de ladder moet beginnen als je een carrièreswitch maakt. Maar denk maar zo: de tijd gaat toch wel voorbij. Je kunt over tien jaar nog steeds hetzelfde doen of die tijd gebruiken om een andere richting in te slaan.

3. Regel een meeloopdag of (korte) stage

Je kunt nog zoveel aan introspectie en zelfreflectie doen, sommige dingen moet je gewoon ervaren. Trek je stoute schoenen aan en vraag of je een dagje mee mag kijken bij een bedrijf. Zo kom je er pas echt achter of dat werk iets voor je is.

Maak een lijst met allemaal banen die je potentieel interessant lijken. Neem de tijd om bedrijven in die sectoren aan te schrijven. Leg ze uit dat je bezig bent met een carrièreswitch en dat je interesse hebt in hun vakgebied. Zou je een dag met ze mee kunnen kijken?

Zelfs stagelopen is een prima idee, zelfs als je de dertig al gepasseerd bent. Je moet hier natuurlijk wel de financiële middelen voor hebben, want je gaat ongetwijfeld terug in inkomen. Een logische constructie is om een paar dagen in de week te freelancen of een parttime baan aan te nemen. De andere helft kun je gebruiken voor een stage.

Geen zin om je financiële zekerheid op het spel te zetten? Dan kun je ook je vakantiedagen gebruiken voor een korte stage, of onbetaald verlof aanvragen.

4. Praat met mensen in andere werkvelden

Een eenvoudige manier waarbij je er niet financieel op achteruit gaat, is gewoon praten met mensen. Met een beetje mazzel heb je mensen in je netwerk die werk doen dat je leuk lijkt. Dan kun je ze direct aanspreken. Een berichtje op LinkedIn is ook zo geplaatst. Misschien kent iemand wel weer iemand die met jou van gedachten wil wisselen.

Vragen die je ze kunt stellen:

• Hoe ziet een dag in jouw werk eruit?
• Welke taken vind je vervelend?
• Waar geniet je van in je werk?
• Wat zou je iemand aanraden die dit werk wil doen?
• Wat voor persoonlijkheid moet je hebben om dit werk goed te doen?
• Welke kennis en vaardigheden heb je nodig om dit werk goed te doen?

5. Wissel om de paar jaar van baan

In het begin van je carrière is het helemaal niet vreemd als je iedere twee of drie jaar een andere baan aanneemt. Wees niet bang om dingen buiten je comfortzone te proberen. Je kunt verschillende soorten bedrijven uitproberen of zelfs een heel nieuw werkveld. Mits je het niet erg vindt om iedere keer (relatief) onderaan te beginnen. En waarom zou je niet solliciteren op functies waarbij je het vak on the job geleerd krijgt?

Je leert zo vanzelf welke aspecten van het werk je wel en niet aanspreken. Die kennis helpt je bij het vinden van een baan die echt bij je past.

6. Als geld geen probleem was, wat zou je dan doen?

Merk je dat je in een baan blijft hangen omdat het salaris bevalt? Of omdat je goeie secundaire arbeidsvoorwaarden hebt? Dat is geen schande, maar als je levensgeluk ten koste gaat van je werk, kloppen de verhoudingen niet meer. Is een dik salaris je echt een burn- of bore-out waard?

Stel jezelf eens deze vraag: als geld geen probleem was, wat zou je dan doen? We weten dat dit een onrealistische vraag is. Want natúúrlijk heb je geld nodig. Dit gedachte-experiment is meer bedoeld om te achterhalen welke waarden jij belangrijk vindt in je werk. Dus: als alles kon, wat zou je dan doen? Koekjes bakken? Oneindig breien? Thuis blijven met de kinderen? Een paar jaar reizen? Een winkel beginnen?

Daarna ga je uitzoeken wat je zo aanspreekt in je ultieme tijdsbesteding. Is het de creativiteit? De afwisseling? Meer vrije tijd? Het contact met mensen? Deze inzichten helpen je een baan te zoeken die zulke aspecten in zich heeft.

7. Welke baan past bij mijn persoonlijkheid?

Ben je van nature verlegen? Dan ben je waarschijnlijk minder geschikt voor functies waarbij presentaties geven een veelvoorkomende werkzaamheid is. Natuurlijk kun je proberen een vaardigheid te ontwikkelen, maar je karakter veranderen doe je niet zomaar.

Beter is het om een baan te vinden die écht bij jou als persoon past en je energie geeft. Een persoonlijkheidstest kan verhelderend werken.

Persoonlijkheidstest voorbeelden:

• DISC
• 16 Personality Factor Questionnaire (16PF)
• Big Five
• HEXACO
• Myers-Briggs Type Indicator (MBTI)

8. Doe een (gratis) beroepentest

Je kunt online vele beroepskeuzetesten vinden en een groot aantal is gelukkig ook gratis. Hoewel niet bij elke test de kwaliteit even hoog ligt, kun je met behulp van zo’n beroepentest wel mooi reflecteren op waar je interesses liggen én waar je goed in bent. Daarbij is het stellen van veel vragen heel handig om je na te laten denken over de mogelijke baan die bij je past.

9. Hoe kansrijk is een beroep? Is er voldoende werkgelegenheid?

Op vacaturesites zoals werkzoeken.nl vind je duizenden en duizenden vacatures, maar misschien geldt dat niet voor de specifieke baan die jij ambieert. Wel handig om te weten voor je een opleiding van 2 jaar start! De meeste vacatures kun je online vinden, maar voor sommige moet je in een persoonlijk netwerk zitten. Ook dat zal je uit moeten zoeken.

Heb je een aantal vacatureteksten gevonden, dan is het handig deze uit te pluizen en te kijken of die overeenkomen met jouw wensen. Stel tevens de volgende vragen:

• Welke opleidingen, cursussen of certificaten worden er verwacht?
• Ben je bereid of in staat om te verhuizen?
• Kun je fulltime en/of parttime aan de slag?
• Neem je genoegen met een lager salaris of minder vakantiedagen dan je huidige?
• En niet geheel onbelangrijk: hoe groot is de kans dat dit beroep in de toekomst verdwijnt? Jouw droombaan kan door externe omstandigheden verdwijnen. Bijvoorbeeld als het werk naar het buitenland wordt verplaatst of geautomatiseerd wordt. In dat geval zal je (weer) op zoek moeten naar een andere professie.