Wat doet een Jobcoach?

Bepaalde doelgroepen kunnen erg gebaat zijn bij het inschakelen van een jobcoach. Het vinden van een baan en deze zelfstandig uitvoeren is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Mensen met een beperking - zowel psychisch als fysiek - kunnen een afstand tot de arbeidsmarkt ervaren. Dat geldt ook voor mensen met een strafblad of een niet-Nederlandse achtergrond bijvoorbeeld. Een baancoach helpt hen toch aan het werk te gaan.

Taken en verantwoordelijkheden

Het exacte takenpakket is natuurlijk een beetje afhankelijk van de cliënt die de jobcoach begeleidt. Iemand met een burn-out helpen reïntegreren is natuurlijk anders dan een statushouder begeleiden. Zie onderstaande lijst dan ook als een globaal overzicht.

1. Hulp bieden bij werk zoeken en solliciteren

Een jobcoach brengt samen met de cliënt passende banen in kaart. Wat kan iemand wel en wat kan iemand niet? Welke banen passen daarbij? Ook helpt een jobcoach met reageren op banen en het voorbereiden van sollicitatiegesprekken. In sommige gevallen gaat de baancoach zelfs mee naar het sollicitatiegesprek ter ondersteuning.

2. Kennis en vaardigheden bij cliënt ontwikkelen

De jobcoach helpt de cliënt zijn of haar talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Ze bepalen met de cliënt welke doelen ze willen bereiken. Als daar specifieke kennis of vaardigheden voor nodig zijn, helpt de coach deze te ontwikkelen. Dat kan iets zijn als beter leren plannen, bijvoorbeeld.

3. Cliënt helpen zelfstandig te werken

Het doel van jobcoaching is dat de cliënt uiteindelijk helemaal zelfstandig aan het werk kan. Dat kan betekenen dat de coach in eerste instantie meegaat naar het werk om te helpen. Ze trainen cliënten on the job en geven tips over hoe ze hun werk moeten uitvoeren. De coach biedt een luisterend oor als cliënten wegens hun beperkingen tegen obstakels aanlopen. Samen proberen ze deze obstakels dan te overwinnen.

De hulp kan ook heel praktisch van aard zijn. Een coach ziet of er werkplekaanpassingen gedaan moeten worden, zoals het vervangen van een stoel of bureau. Zij gaan dan in contact met de werkgever om dit te realiseren.

4. Werkgevers adviseren

Naast cliënten onderhoudt een baancoach ook contact met werkgevers. Zij adviseren de werkgever hoe de cliënt het best begeleid kan worden en wat ze nodig hebben. Mocht de werkgever tegen problemen aanlopen met de cliënt, bemiddelt de jobcoach in het conflict.

5. Aanspreekpunt voor werkgevers en werknemers

Het werk van een jobcoach zit erop als de cliënt volledig zelfstandig aan het werk kan. Wel blijft de coach beschikbaar voor eventuele vragen en problemen, zowel voor de werkgever als de werknemer.

Hoe word je jobcoach?

Een jobcoach werkt met een erg kwetsbare doelgroep. Het is daarom belangrijk dat ze verstand van zaken hebben en een gedegen opleiding hebben gevolgd. Nu is het zo dat jobcoach geen beschermd beroep is. In theorie mag iedereen zichzelf dus aanbieden als baancoach. Om er zeker van te zijn dat je met een goeie coach in zee gaat, kun je het best kiezen voor mensen met een certificaat.

Waar je die vindt? Bijvoorbeeld bij het NOLOC, de beroepsvereniging voor loopbaanprofessionals en jobcoaches. Zij hebben een beroepsprofiel voor jobcoaches opgesteld. Coaches die bij hen staan ingeschreven, voldoen in ieder geval aan deze eisen:

• Een hbo- of wo-opleiding.
• Een erkende jobcoachopleiding.
• 1400 uur beroepservaring als jobcoach.

Benodigde vaardigheden en competenties

Buiten het beroepsprofiel om zijn er nog een aantal vaardigheden en competenties die je in ieder geval moet hebben als je als baancoach aan de slag wil gaan.

1. Empatisch vermogen

Gesprekken met cliënten kunnen erg confronterend zijn. Zeker als blijkt dat iemand minder kan doen dan zij eigenlijk zouden willen. Dat kan verdriet en frustratie opleveren. Een flinke dosis empathie is dan ook belangrijk in het beroep van jobcoach.

2. Kennis van wet- en regelgeving

Als jobcoach moet je op de hoogte zijn van de ontwikkelingen in de Arbo-wet. Je moet weten op wat voor hulp je cliënt recht heeft. Je zult je neus dus af en toe in het arbeidsrecht moeten steken.

3. Communicatieve vaardigheden

Coaching is mensenwerk. Je zit met zowel de werkgever als de cliënt regelmatig om tafel. Je geeft veel advies, je biedt een luisterend oor. Je moet weten hoe je boodschappen effectief overbrengt en mensen in beweging zet. Je bent, kortom, veel aan het communiceren.

4. Kunnen motiveren

Een groot deel van je werk is mensen motiveren. Het kan heel demotiverend zijn om al maanden of jaren tegen obstakels aan te lopen in (de zoektocht naar) een baan. Sommige cliënten zijn het geloof in zichzelf verloren. Een jobcoach moet dat vuur weer aanwakkeren en hen weten te motiveren.

Verschil tussen interne en externe jobcoach

Er bestaan interne en externe jobcoaches. Een interne jobcoach word je toegewezen door je werkgever. Die kan hier in sommige gevallen subsidie voor krijgen vanuit het UWV. Een interne jobcoach onderzoekt welke aanpassingen je werkgever kan doen om jou optimaal te laten functioneren. Denk aan het aanpassen van je werkplek.

Een externe jobcoach regel je zelf, bijvoorbeeld omdat je moeite hebt met het vinden van werk vanwege je beperking. Ook daar kun je in sommige gevallen subsidie voor krijgen vanuit het UWV. Een externe coach helpt je met het vinden van werk en begeleidt je tijdens het inwerken. Dat doet hij in principe net zolang als je arbeidscontract duurt, met een maximum van drie jaar.

Verschil tussen jobcoach en loopbaanadviseur

Een jobcoach lijkt een beetje op een loopbaanadviseur. Ze helpen allebei mensen in hun zoektocht naar werk. Wel is de focus anders. Een baancoach is er voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een loopbaanadviseur richt zich vooral op mensen die niet weten hoe ze hun carrière vorm willen geven.