Als ambtenaar kun je op verschillende manieren bijdragen aan de maatschappij. Je werkt dan voor de overheid of voor een daaraan gelieerde instantie.
Wat is een ambtenaar?
Een ambtenaar voert taken uit namens de overheid. Je werkt dan voor de Rijksoverheid zelf of voor instanties die verbonden zijn aan de overheid (semi-overheden).
Mogelijke werkgevers
- Een gemeente
- Een ministerie
- Een waterschap
- De belastingdienst
- De brandweer
- De politie of het leger
Maar denk ook aan:- Zorginstellingen
- Vervoersbedrijven
- Woningcorporaties
Welke soorten ambtenaren zijn er?
De term 'ambtenaar' is dus eigenlijk heel breed. Maar hoe breed? Om je een idee te geven: hier zijn tien functies die onder de noemer 'ambtenaar' vallen.
- Verpleegkundige
- Handhaver (BOA)
- Politieagent
- Brandweerman
- Maatschappelijk werker
- Beleidsadviseur
- Belastinginspecteur
- Rioolbeheerder
- Wethouder
- Gerechtsbode
Niet iedereen die voor de overheid werkt, kan zich ambtenaar noemen. De overheid schakelt namelijk ook regelmatig personeel in op projectbasis. Het gaat dan bijvoorbeeld om managers of projectleiders.
Wat zijn de taken van een ambtenaar?
De taken van een ambtenaar verschillen per sector en zeker per instantie. Een ambtenaar bij de gemeente voert ten slotte heel andere taken uit dan een zorg- of onderwijsambtenaar. De specifieke bevoegdheden verschillen ook sterk per functie en werkveld.
Denk daarom vooral aan deze algemene taken als je het over het beroep 'ambtenaar' hebt.
1. Overheidsbeleid ontwikkelen en uitvoeren
Je denkt mee over (procedures in) het overheidsbeleid en je zorgt ervoor dat dit beleid wordt doorgevoerd. Wellicht werk je hiervoor samen met andere instanties en dit kan ook gelden voor de volgende taken.
2. Toezicht houden op beleid
Je zorgt ervoor dat de regels, wetten en voorschriften vanuit de overheid worden nageleefd. Het kan zelfs zijn dat je inspecties moet uitvoeren en sancties moet opleggen.
3. Dienstverlening
Je ondersteunt burgers, bedrijven en organisaties. Je verstrekt bijvoorbeeld informatie over het beleid en je behandelt aanvragen, bijvoorbeeld voor een paspoort, een subsidie of een vergunning.
4. Administratie
Je verwerkt meestal (belangrijke) documenten. Afhankelijk van je takenpakket houd je dossiers bij en stel je rapporten op. Budgetbewaking kan ook bij je taken horen.
Wat zijn de benodigde vaardigheden en competenties voor een ambtenaar?
Welke vaardigheden en competenties heb je nodig als ambtenaar? Ook dit verschilt sterk per functie, maar er zijn een aantal basiskwaliteiten die je heel goed van pas kunnen komen.
Integriteit
Zowel de overheid als het publiek moet op jou kunnen vertrouwen. Je fraudeert niet, je laat je niet omkopen en je gaat zorgvuldig om met vertrouwelijke informatie, ook als je taken niet worden gecontroleerd. Hier leg je zelfs een eed voor af.
Verantwoordelijkheid
Je neemt de verantwoordelijkheid voor je acties en beslissingen. Dit houdt ook in dat je bereid bent om van je fouten te leren.
Dienstbaarheid
Je beseft goed dat jouw taken het publieke belang moeten dienen. Je zet daarom alles op alles om mensen van de juiste informatie en de juiste diensten te voorzien.
Plannen en organiseren
De acties die bij het beleid van de overheid horen weet jij goed te plannen en te organiseren. Vraagt iemand een specifiek document aan? Jij zorgt ervoor dat dit document op tijd en met de juiste informatie wordt geleverd. Moet je een inspectie organiseren? Ook dit plan en organiseer je zorgvuldig.
Conflictbeheersing
Bepaalde punten uit het overheidsbeleid kunnen weerstand oproepen bij mensen. Bij een eventueel conflict zorg jij ervoor dat acties of discussies niet (verder) escaleren.
Samenwerkingsgericht
Je werkt vaak samen met andere ambtenaren en/of instanties om beleid te ontwikkelen of uit te voeren. Je communiceert heel helder met ze en je zorgt voor goede verhoudingen onderling.
Empathisch
Welke gevolgen heeft een bepaalde beslissing? Wat betekent actie X voor groep Y? Jij kunt je goed inleven in de wensen en behoeften van burgers. Je toont begrip en je denkt in oplossingen.
Hoe word je ambtenaar?
Een specifieke opleiding om ambtenaar te worden bestaat niet. Een verpleger zal bijvoorbeeld een heel andere opleiding moeten volgen dan een militair, want die heeft heel andere taken.
Ook het opleidingsniveau kan verschillen: er zijn namelijk ambtelijke functies mogelijk op zowel mbo-, hbo- als universiteitsniveau. Sommige overheidsinstanties bieden ook interne opleidingen aan.
Wat zijn de doorgroeimogelijkheden voor een ambtenaar?
Een mogelijkheid is dat je manager of teamleider wordt van je afdeling. Of je wordt een topambtenaar, zoals een directeur-generaal of een secretaris-generaal. Dit hangt sterk af van je ambitie en je (leer)kansen.
Denk sowieso eerst goed na over het werkgebied waarin je actief wilt zijn. Ga ook na welke verantwoordelijkheden je graag zou willen oppakken. Op welk gebied wil jij het verschil maken?
Wat verdient een ambtenaar?
Een ambtenaar verdient in Nederland gemiddeld € 4.460 bruto per maand. Senior ambtenaren verdienen gemiddeld tot net boven de € 5000. In beide gevallen gaan we uit van een 40-urige werkweek.
Hoe sterk verschilt het loon per ambtenaar?
Het loon van een ambtenaar verschilt per opleiding, ervaring, takenpakket en werkgever. Veel functies vallen bovendien in specifieke salarisschalen. Het salaris wordt dan bepaald aan de hand van de cao van de sector waarin je als ambtenaar werkzaam bent.
Hoe zit het met de secundaire arbeidsvoorwaarden?
Ook de secundaire arbeidsvoorwaarden verschillen per werkgever. Voor ambtenaren zijn die meestal goed tot zeer goed geregeld.
Vind jouw baan als ambtenaar via Werkzoeken.nl
Lijkt het je aantrekkelijk om voor de overheid te werken? Op de vacaturepagina van Werkzoeken.nl vind je verschillende ambtelijke functies. Tik een functie in en geef aan waar je wilt werken. Je vindt in een handomdraai vacatures in je eigen regio!