Een Sabbatical nemen: hoe doe je dat?

Wat is een sabbatical precies?

Een sabbatical nemen betekent dat je voor langere tijd verlof opneemt van je werk. Zonder je baan te verliezen. Maar dat betekent wel dat je werkgever het goed moet vinden.

Waarom neem je een sabbatical?

Elke werknemer heeft zo zijn eigen reden om voor langere tijd vrij te nemen. Vooralsnog zijn dit de meest voorkomende redenen:

• Je gaat een wereldreis maken.
• Je gaat een boek schrijven.
• Je gaat je richten op een speciale hobby.
• Je gaat je eigen bedrijf of organisatie opzetten.
• Je gaat studeren of je ergens in specialiseren.
• Je wilt herstellen van een burn-out of andere aandoening.
• Je wilt vrijwilligerswerk doen.

Heb je recht op een sabbatical?

Nee. Het recht op een sabbatical ligt niet wettelijk vast. Overleg dus met je werkgever, want die komt straks heel lang een werknemer tekort. Je werkgever is ook niet verplicht om je een sabbatical te gunnen: je bent dus vooral afhankelijk van netjes, redelijk overleg en van het vertrouwen van je werkgever.

Hoe regel je een sabbatical met je werkgever? 6 stappen

Een werkgever overtuigen dat je voor langere tijd weg wilt gaan: dat is niet eenvoudig. Sommige werkgevers zijn zelfs bang dat een sabbatical de eerste stap is van een werknemer om afscheid te nemen van een bedrijf.

Het is dus niet helemaal te voorkomen dat je in een vervelende discussie met je werkgever belandt, maar misschien helpen deze zes stappen!

Hakkelend en stamelend vertellen waarom je een sabbatical wilt, helpt niet. Zet daarom eerst alle voordelen van je sabbatical voor jezelf op een rijtje. Waarom wil je het? Wat ga je in deze periode leren, denk je? Wat zouden daarna de voordelen zijn voor het werk dat je doet? Door jezelf dit soort vragen te stellen, begint je sabbatical nog wat meer voor jezelf te ‘leven’. Je kunt zo ook een duidelijke motivatie opstellen.

Eigenlijk ben je niet verplicht om je werkgever te vertellen waarom je een sabbatical wilt nemen. Toch kan het verstandig zijn. Je werkgever begrijpt het idee dan beter, zeker als je het goed gemotiveerd brengt. De kans dat je toestemming krijgt, is dan ook groter.

Je kunt niet zomaar van de ene op de andere dag vertrekken. Je werkgever heeft namelijk ook een planning waar je rekening mee moet houden. Kondig je sabbatical dus op tijd aan: liefst een half jaar of beter zelfs een jaar van tevoren. Je werkgever heeft dan ruim de tijd om, bijvoorbeeld, met andere werknemers te schuiven of planningen aan te passen.

Je werkgever overtuigen is één ding. Maar je vertrek kan ook de werkdruk op je collega’s verhogen. Het is dus goed om hen ook in te lichten. Je collega’s weten dan waar ze straks aan toe zijn en ze kunnen zich alvast gaan voorbereiden op eventuele extra werkzaamheden.

Heel belangrijk: blijf je werk goed doen voordat je een sabbatical neemt. Extra je best doen is misschien zelfs nog beter. Niets is namelijk zo prettig als dat je werkgever jou de sabbatical ook echt gunt. Maar ‘echt gunnen’ kan alleen als jij je werk ook zo goed mogelijk uitvoert. En eerlijk blijft tegen je werkgever.

Voor een lange tijd niet op de werkvloer zijn, kan betekenen dat het contact met je collega’s en met het bedrijf verwatert. Probeer toch betrokken te blijven bij je bedrijf, want je gaat er na je sabbatical weer werken. Hoe? Neem af en toe contact op met één of meer collega’s: vraag hoe het gaat. Check het intranet en blijf de socials volgen. Op deze manier houd je het contact met iedereen ‘warm’.

Welke afspraken maak je over de sabbatical?

Je hebt toestemming van je werkgever om een sabbatical te nemen! Nu ga je samen concrete afspraken maken over dit verlof, maar welke? Dit zijn de belangrijkste vragen.

• Wanneer vertrek je?
• Wanneer kom je terug?
• Wie neemt je werkzaamheden over?
• Krijg je weer dezelfde functie bij terugkomst?
• Wordt je loon doorbetaald tijdens je afwezigheid? (spoiler: meestal niet)
• Kan je werkgever beloven dat je tijdens je sabbatical niet ontslagen wordt?
• Wat gebeurt er met je pensioenopbouw?
• Wat gebeurt er als je ziek wordt tijdens je sabbatical?

Belangrijk! Zorg dat alle afspraken op papier komen te staan. Aan mondelinge afspraken kunnen namelijk ineens zaken ‘wijzigen’ zonder dat dit de bedoeling is.

Betaalt je werkgever je door tijdens een sabbatical?

Nee. Een sabbatical valt namelijk onder ‘onbetaald verlof’. De meeste werkgevers betalen dus geen loon door tijdens een sabbatical. Bovendien bouw je ook geen vakantiedagen of pensioen op in de periode van je sabbatical. Word je ziek tijdens je sabbatical? Je ontvangt dan ook geen loon en geen uitkering.

Zorg dus voor voldoende geld om een half jaar of een jaar te overbruggen. Denk hierbij ook zeker aan je vaste lasten. Een goede (financiële) voorbereiding is namelijk het halve werk!

Houd er ook rekening mee dat je bij terugkomst misschien opnieuw moet onderhandelen over je salaris bij je werkgever. Het kan zijn dat je je oude loon houdt, maar als je op een nieuwe functie wordt gezet, dan kan de hoogte van je salaris anders liggen.

Hoe vaak mag je een sabbatical nemen?

In de wet staat niets vastgelegd over sabbaticals en dus ook niets over het aantal sabbaticals. In principe mag je dus onbeperkt sabbaticals opnemen. Maar of je werkgever dit zo leuk vindt? Hoogstwaarschijnlijk niet, anders kun je net zo goed stoppen met je baan.

Sommige werkgevers hebben in hun bedrijfsreglement of cao wel een limiet vast laten leggen. Het kan zijn dat je werkgever jou hier ook op wijst. Neem anders zelf even je cao of het bedrijfsreglement door. Eventuele vragen stel je dan aan je leidinggevende of aan de afdeling Personeelszaken (ook wel HR-afdeling).

Tot slot: mag je werkgever je ontslaan tijdens een sabbatical?

Nee. Je werkgever mag je niet ontslaan tijdens je sabbatical. Tenzij je zonder toestemming de sabbatical neemt, natuurlijk. Zijn er geen speciale redenen voor ontslag? Je contract loopt tijdens je sabbatical gewoon door. Bovendien val je onder ontslagbescherming zoals elke andere medewerker die niet op sabbatical gaat.