De Werk-Privébalans: bestaat hij wel?

Je manager komt naar je toe en geeft je twee keuzes. Een flinke verhoging van je salaris of een betere werk-privébalans. Waar kies jij voor? Uit verschillende enquêtes - zoals deze van Randstad in het Verenigd Koninkrijk - blijkt dat de meerderheid gaat voor de betere werk-privébalans. Die lijken we met elkaar heel belangrijk te vinden.

Maar wat houdt deze balans precies in? En hoe zorg je voor meer evenwicht tussen je werk- en privéleven? We verklappen alvast: algemene tips bestaan eigenlijk niet.

Definitie van werk-privébalans

Veel mensen hebben het over de werk-privébalans, maar wat die term precies inhoudt is helemaal niet zo duidelijk. Betekent het dat je precies evenveel tijd aan je werk en je privéleven besteedt? Is er sprake van balans als je onder werktijd naar de kapper kunt en in het weekend nog even doorwerkt? Of moet je je juist strikt aan je uren houden en niet meer aan werk denken zodra de dag erop zit?

Je raadt het al: dé balans tussen werk en privé bestaat niet. Iedereen heeft hier zijn eigen ideeën over. Dat is ook de conclusie van onderzoeker Sara de Hauw van de Open Universiteit, die met haar collega’s in 2018 onderzoek deed naar de werk-privébalans.

De balans is persoonlijk

Volgens het onderzoek heb je een balans bereikt als je zelf tevreden bent over hoe je je werkende leven met je privéleven combineert. Hoe die combinatie eruitziet, is voor iedereen anders. De een wil de rollen afbakenen, de ander houdt ervan als ze door elkaar lopen.

Het ligt er ook aan welke rollen in je leven je het belangrijkst vindt. Die van werknemer? Ouder? Partner? Verenigingslid? Mantelzorger? Afhankelijk daarvan weet je hoe jouw balans er in de ideale wereld uitziet.

Het is ook belangrijk om je te realiseren dat je visie op de werk-privébalans gedurende je leven kan veranderen. Wat je nu heel belangrijk vindt - thuis zijn voor de kinderen bijvoorbeeld - kan over een paar jaar heel anders zijn.

Volgens De Hauw betekent balans dat je reflecteert op wat je belangrijk vindt én dat je de realiteit daar zo dicht mogelijk op laat aansluiten.

Tips voor een betere werk-privébalans

Omdat er geen eenduidige manier is om de perfecte balans te bereiken, zijn de tips die we gaan geven niet voor iedereen van toepassing. Pik simpelweg degene eruit waarvan jij denkt dat je er baat bij hebt. Het belangrijkste is dat je reflecteert op wat voor jou belangrijk is.

Tip 1: bepaal welke rollen je belangrijk vindt

Wie aan zijn werk-privébalans wil werken, moet eerst bepalen hoe deze er in de ideale wereld uitziet. Daarom moet je bedenken welke van je rollen je het belangrijkst vindt. Heb je genoeg tijd en energie voor deze rollen? En zo niet, hoe komt dat? Is daar ruimte voor verandering?

Misschien kom je tot de conclusie dat je baan meer energie kost dan hij je oplevert. Het is niet eenvoudig, maar dan is het toch tijd voor een nieuwe baan.

Tip 2: zet kosten en baten op een rij

Volgens Harvard Business Review is de werk-privébalans niet een eenmalige keuze, maar een continu proces. Dit proces begint met een reflectie:

• Wat levert je momenteel stress op?
• Wat maakt je ontevreden?
• Wat zijn je huidige prioriteiten?
• Wat offer je allemaal op voor deze prioriteiten? En is dat het waard?
• Hoelang ben je bereid deze offers te brengen?
• Zijn deze offers echt noodzakelijk?

Als je dit helder hebt, kun je duidelijkere keuzes maken om de balans te herstellen.

Tip 3: creëer een flexibele werkomgeving

Niet iedereen heeft de luxe om flexibel om te gaan met werkplekken en -tijden. Maar als het even kan, richt je werkomgeving dan flexibel in. Daarmee bedoelen we niet dat werk en privé in elkaar moeten overlopen. Het gaat erom dat je de keuzevrijheid hebt.

In de coronapandemie werd al duidelijk dat de een ervan geniet om in de lunchpauze een yogaklasje te volgen of de was te doen. De ander vond het juist vreselijk dat de scheiding tussen werk en privé volledig ontbrak. Als je een betere balans wilt tussen werk en privé, is het belangrijk dat je de keuze hebt om de scheiding zo strikt of los te maken als je zelf wil.

Tip 4: neem je reistijd onder de loep

Wat een acceptabele reistijd is, is wederom persoonlijk. Maar als je lange reistijd je begint op te breken, loont het om hier iets aan te doen. Kun je misschien eerder of later beginnen om files te ontwijken? Mag je vaker thuiswerken? Of wordt het toch tijd voor een nieuwe baan dichterbij huis?