Sommige vacatures werken, andere niet. Hoe komt dat? Ontdek hoe je psychologie en neuromarketing inzet voor succesvolle vacatureteksten.
Je vacaturetekst staat al weken online, maar er druppelen maar mondjesmaat reacties binnen. Je begint je zo langzamerhand af te vragen hoe dat kan. Is de functie niet leuk genoeg? Het salaris te laag? Of ligt het misschien aan hoe je de tekst hebt geschreven?
In dit artikel leggen we uit waarom sommige vacatureteksten wél scoren, en andere niet – met inzichten uit de psychologie en neuromarketing.
1. Ons brein leest niet, het scant
Denk eens terug aan de momenten waarop je een cv onder ogen kreeg. Las je het woord voor woord door, of zocht je naar specifieke kopjes en informatie? Grote kans dat je dat laatste deed. Uit eye-trackingonderzoek blijkt dat recruiters maar 6-8 seconden naar een cv kijken.
Dat is voor werkzoekenden die een vacaturetekst onder ogen krijgen niet anders. In die luttele seconden moet je de aandacht grijpen.
Zo faalt je vacaturetekst
- Te lange zinnen.
- Een muur van tekst zonder witruimtes.
- Gebrek aan tussenkopjes en opsommingen.
- Een onduidelijk lettertype.
Zo scoort je vacaturetekst
- Korte alinea's (niet meer dan 3 a 4 zinnen).
- Gebruikmaken van bulletpoints.
- Duidelijke tussenkopjes ('Wat ga je doen?' / 'Wat bieden wij?' / 'Wat ga je verdienen?').
- Een goede opbouw, zodat de kandidaat op natuurlijke wijze door de tekst geleid wordt.
2. Verkeerde verwachtingen laten mensen afhaken
Het is logisch dat je je vacature zo positief mogelijk wil presenteren. Maar er is een dunne lijn tussen de boel een beetje oppoetsen en kandidaten misleiden. Stel dat ze op gesprek komen en dan blijkt dat je vacaturetekst volledig de verkeerde verwachtingen heeft geschapen? Reken dan maar dat ze afhaken.
Zo faalt je vacaturetekst
- Doorgroeimogelijkheden benoemen die er niet zijn.
- Te rooskleurige voorstelling van het salaris.
- Het genoemde takenpakket komt niet overeen met de werkelijke inhoud van de job.
- De werk-privébalans noemen terwijl je in werkelijkheid verwacht dat werknemers regelmatig overwerken.
Zo scoort je vacaturetekst
- Schets een eerlijk beeld over de rol. Geen enkele kandidaat verwacht een 'perfecte' baan.
- Geef concrete voorbeelden van verantwoordelijkheden die bij deze functie horen.
- Doe geen beloftes die je niet kunt waarmaken.
3. Je tekst moet emoties opwekken
Al in de jaren '90 toonde de Portugese neurowetenschapper Antonio Damasio aan dat mensen emoties nodig hebben om beslissingen te nemen. Sindsdien is het bewijs dat emoties een grote rol spelen als we een keuzen moeten maken alleen maar groter geworden. Een goede vacaturetekst laat je iets voelen. Dan is de kans groter dat een kandidaat actie onderneemt.
Zo faalt je vacaturetekst
- Je vacature is een afstandelijke tekst vol vakjargon.
- De tekst is puur informatief, zonder enige vorm van storytelling.
- Je speelt in op de verkeerde emoties, bijvoorbeeld door de ideale kandidaat te omschrijven als 'stressbestendig'.
Zo scoort je vacaturetekst
- Door 'je' en 'jij' te gebruiken, komt je tekst vriendelijk over.
- Gebruik een tone of voice die past bij je bedrijfscultuur. Energiek, warm, vrolijk, professioneel, alles mag. Als het maar laat zien wie je bent.
- Schets een duidelijk plaatje van hoe iemands dag eruitziet, zodat de kandidaat kan visualiseren hoe het is om bij jou te werken.
- Verwerk woorden in de tekst die positieve associaties oproepen (groei, impact, vertrouwen).
Dit is waarom woorden zoveel invloed hebben op ons brein
4. Het brein houdt van verrassingen
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat ons brein superblij wordt van verrassingen. Het lijkt er zelfs sterk op dat we bepaalde zaken beter onthouden als er iets onverwachts gebeurt. Denk maar aan een plottwist in films en boeken. Zo'n gebeurtenis zet je weer op scherp. Een vacaturetekst met een twist zal dus ook beter scoren.
Zo faalt je vacaturetekst
- Er is niets unieks te vinden in de tekst. Hij lijkt qua opbouw en inhoud op alle andere vacatures die de kandidaat die dag al gezien heeft.
- Je gebruikt woorden die in iedere vacature voorkomen, zoals 'enthousiast', 'flexibel', 'duizendpoot', 'carrieretijger', 'echte alleskunner'. Saai en voorspelbaar.
Zo scoort je vacaturetekst
- Zorg voor een sterk begin van je vacaturetekst. Stel een prikkelende vraag of begin met een interessant weetje. ('Onze office manager staat momenteel bovenaan in de tafeltennispool. Kun jij haar verslaan?')
- Zet een kop boven je vacature die niemand verwacht. In 2017 ging een reclamebureau viraal met deze vacature: 'De Vloer zoekt iemand om dagelijks 'Ik doe hier godverdomme alles' te mompelen'.
- Beschrijf op een originele manier hoe een dag in deze functie eruitziet. Zet bijvoorbeeld een fictieve kalender in de vacature of een kort dagboekfragment.
Lees ook hoe je de neuromarketingtechnieken framing, nudging en priming kunt inzetten voor een succesvolle vacaturetekst.
Samenvatting: wat maakt een vacaturetekst succesvol?
Vacatures die scoren, hebben een paar dingen met elkaar gemeen:
- Ze zijn makkelijk scanbaar.
- Ze roepen positieve emoties op.
- Ze wekken geen valse verwachtingen.
- Ze hebben een leuke twist.
En vacatureteksten die falen?
- Die zijn wollig en moeilijk leesbaar.
- Ze zijn afstandelijk.
- Ze zijn saai en voorspelbaar.