Hoe voer je een Succesvol Arbeidsvoorwaardengesprek?

A. Voor het gesprek

Stap 1. Bereid je inhoudelijk voor

Je hebt al allerlei voorbereidingen getroffen voor het arbeidsvoorwaardengesprek. Je hebt het voorbeeldcontract gelezen en je hebt ontdekt welke voorwaarden bij jou passen. Je weet ook al of je nieuwe of aangepaste voorwaarden op tafel gaat leggen tijdens het gesprek.

Stap 2. Zorg voor een positieve instelling

Een mentale voorbereiding is net zo belangrijk als een inhoudelijke voorbereiding. Vermoed je dat de werkgever weerstand zal bieden aan je voorwaarden? Blijf positief. Weerstand bestrijd je namelijk niet met weerstand, maar met sterke tegenargumenten. Loopt het gesprek straks alsnog spaak? Bedenk dan dat er ergens een betere baan op je wacht.

Stap 3. Wees je bewust van je houding

Probeer zakelijk en beheerst over te komen in het arbeidsvoorwaardengesprek. Neem een ontspannen, maar zelfverzekerende houding aan. Luister goed naar je gesprekspartner en maak aantekeningen. Spreek zelf rustig en duidelijk.

Kom je aarzelend of juist dwingend over? Een werkgever ziet dan al snel een opening om je wensen van tafel te vegen. Laat liever zien dat je in alternatieve oplossingen kunt denken. De kans is dan groter dat er wederzijds begrip ontstaat en dat de toon van het gesprek positief blijft. Je bereikt dan sneller wat je wilt.

B. Start van het gesprek

Je stapt uitgerust en goed gekleed het kantoor binnen. De persoon met wie je het gesprek hebt, begroet je en jullie gaan aan tafel zitten. Met een kop koffie of thee erbij kan het arbeidsvoorwaardengesprek beginnen! Maar hoe zorg je ervoor dat dit gesprek ook echt een succes wordt?

Stap 1. Ga mee in de 'smalltalk'

Een arbeidsvoorwaardengesprek begint meestal luchtig. Vaak is het de werkgever die hierin het voortouw neemt, maar dat hoeft niet. Het gaat er in elk geval om dat er wat spanning uit de lucht wordt gehaald: dat praat makkelijker. Ga dus ook zeker mee in de 'smalltalk'.

Stap 2. Stel de juiste vragen

Na een luchtige introductie kan het zijn dat de werkgever een korte samenvatting geeft van de functie en van de bijbehorende primaire en secundaire voorwaarden. Stel hier meteen vragen over. Je krijgt het aanbod dan scherp genoeg om erover te kunnen onderhandelen. Belangrijke vragen kunnen zijn:

• Wat is het salarisniveau voor deze functie?
• Wat zijn de secundaire arbeidsvoorwaarden die bij de functie horen?
• Zijn flexibele werktijden mogelijk?
• Is er een reiskostenvergoeding?
• Zijn er mogelijkheden voor thuiswerken?
• Wat zijn de mogelijkheden in persoonlijke ontwikkeling? Is hiervoor een budget beschikbaar?
• Wat zijn de doorgroeimogelijkheden?

C. Midden van het gesprek

De werkgever heeft je net verteld over de voorwaarden. Jouw vragen zijn beantwoord. Nu komt het moment dat je je wensen en standpunten over de voorwaarden uitspreekt. Zijn er zaken waar je (nog niet) helemaal tevreden over bent? Onderhandel!

Stap 1. Let eerst nog even op je houding

• Spreek rustig en blijf respectvol.
• Tem je frustraties, ook als het gesprek nu al niet zo vlot verloopt.
• Probeer in je comfortzone te blijven. Voelt het niet goed om een punt door te drukken? Doe het dan niet.

Stap 2. Geef sterke onderbouwingen

Meestal bespreek je eerst primaire voorwaarden, dan pas de secundaire voorwaarden. Voor beide soorten voorwaarden moet je je eisen heel goed onderbouwen, want:

• Waarom heb je recht op X?
• Of: waarom is Y belangrijk voor jou?
• Of: wat heb je bereikt om nu een X bedrag aan salaris te willen?

Geef concrete voorbeelden. Zo begrijpt de werkgever beter wat jouw toegevoegde waarde is en waarom je dus bepaalde eisen stelt. Zorg wel voor realistische eisen en onderbouwingen, anders haakt de werkgever alsnog af.

Stap 3. Wees flexibel

Geef je werkgever de kans om te reageren op jouw voorwaarden. Is hij of zij niet (helemaal) bereid om je tegemoet te komen? Mik dan op compromissen. Stel eventueel ook creatieve oplossingen voor: zo laat je zien dat je met je werkgever meedenkt. Onthoud dat een werkgever geen vijand is: die wil juist graag met je samenwerken!

Onderhandel je specifiek over je salaris? 3 gouden tips

1. Geef zelf een startbod. Je werkgever zet dan niet meteen te laag in. Houd je bod hoog, maar niet te hoog. Onthoud wat je waard bent. Ga in elk geval nooit onder je ondergrens.
2. Stel in het arbeidsvoorwaardengesprek altijd een brutobedrag voor. Je werkgever kan hier namelijk makkelijker mee rekenen. Misschien is een loonverhoging niet nu, maar wel in de toekomst mogelijk?
3. Is het salaris dat de werkgever biedt onwrikbaar? Kijk of hier goede secundaire arbeidsvoorwaarden tegenover staan. Zo niet, onderhandel daar dan eventueel verder over. Vind je het salaris echt te laag? Sla het baanaanbod dan netjes af.

Bekijk meteen meer tips over salarisonderhandeling.

D. Einde van het gesprek

Het gesprek is rond! Alle voorwaarden zijn besproken. Het kan zijn dat je met je werkgever er niet bent uitgekomen. Neem in dat geval netjes afscheid en bedank je werkgever voor het gesprek. Zijn jullie wel tot mooie afspraken gekomen? Dit is dan het vervolg:

Stap 1. Luister naar de samenvatting van het gesprek

Meestal vat een werkgever nog even samen wat er besproken is. Luister goed naar deze samenvatting, zodat je zeker weet dat jullie elkaar niet verkeerd begrepen hebben. Zijn bepaalde zaken nog steeds onduidelijk? Vraag hier meteen naar voor je ergens je handtekening onder zet!

Stap 2. Maak afspraken over de vervolgstappen

Zijn alle voorwaarden rond? Top! Bespreek nu de praktische zaken met je werkgever. Wanneer kun je beginnen? Welke hulpmiddelen moet je vooraf al hebben? Sowieso komen alle gemaakte afspraken in je arbeidscontract te staan. Misschien moet je ook andere documenten ondertekenen. Verzeker je er in elk geval van dat je alle afspraken zwart-op-wit hebt staan!

Stap 3. Bedank je werkgever voor het gesprek

Je hebt de baan? Gefeliciteerd! Bedank je nieuwe werkgever voor het gesprek en voor de kans om bij het bedrijf te mogen werken. Schud elkaars handen, stap met een goed gevoel de deur uit en bereid je alvast voor op je eerste werkweek!