Omgaan met weerstand in een emotioneel beladen Gesprek

In gesprekken tussen werkgever en werknemer kunnen de emoties hoog oplopen. Een ontslaggesprek is een goed voorbeeld, maar ook kleinere onderwerpen kunnen (onverwacht) emotioneel beladen worden. Een wijziging in het werkproces lijkt niet spannend, maar daar kan veel weerstand op komen. Mensen hebben iets altijd op manier A gedaan, waarom moet het dan nu op manier B?

Daarom geven we je in dit artikel 10 tips over hoe je omgaat met weerstand in een gesprek. Zo kun je je goed voorbereiden op emotioneel beladen gesprekken.

1. Weerstand of betrokkenheid?

Het is altijd goed om je af te vragen hoeveel weerstand iemand nu werkelijk biedt in een gesprek. Jij wilt dat A gebeurt, en je medewerker gaat daar niet zomaar mee akkoord. Dat ervaar jij misschien als weerstand, maar je medewerker waarschijnlijk als betrokkenheid. Hij komt op voor zijn mening en eigen belangen. Hij vindt dat hij goede redenen heeft voor zijn houding.

Zolang jij zijn betrokkenheid als weerstand blijft interpreteren, blijf je tegenover elkaar staan. Je wilt juist naast elkaar komen te staan. Dat principe leggen we ook uit in ons artikel over participerend onderhandelen. Jullie moeten de onderliggende redenen voor jullie posities helder krijgen en dáár over verder praten. Niet alleen over de weerstand die je ervaart.

2. Vraag goed door

In emotioneel beladen gesprekken is het belangrijk dat je goed doorvraagt. Een methode die erg geschikt is voor het ontdekken van andermans beweegredenen, is de LSD-methode. In de eerste fase van het gesprek ligt de focus op luisteren, niet op reageren. Luister naar de bezwaren die iemand heeft, vat die in je eigen woorden samen en vraag daarna door.

3. Leg uit waarom deze beslissing genomen is

Als je weerstand tegen een beslissing ervaart, is het nodig om zoveel mogelijk het ‘waarom’ ervan uit te leggen. Dat brengt jou en je gesprekspartner dichter bij elkaar. Je kweekt er begrip mee. Probeer ook uit te leggen waarom de beslissing positief uitpakt voor de medewerker (als dit echt zo is). Daarmee kweek je hopelijk meer begrip.

4. Laat zien dat je de ander begrijpt

Je kunt de angel uit een gesprek halen door oprecht begrip te tonen voor iemands zienswijze. Soms is er weerstand omdat je gesprekspartner het gevoel krijgt dat je je niet verplaatst in de ander. Dat gevoel kun je je alleen wegnemen als je goed luistert. Door in je eigen woorden te vertellen wat je zojuist gehoord hebt, realiseert de ander dat je je best doet iemand te begrijpen.

5. Valideer iemands emoties

Naast begrip tonen, moet je ook iemands emoties valideren. Schuif ze niet aan de kant en noem ze ook niet overdreven. Dat maakt een emotioneel beladen gesprek alleen maar emotioneler. Iemand moet zijn emoties kwijt kunnen om weer een rationeel gesprek te kunnen voeren. Benoem dus expliciet dat zijn emoties er mogen zijn.

6. Benoem de weerstand in het gesprek

Blijft iemand weerstand geven in het gesprek? Benoem dit dan. Als iemand echt niet wil luisteren en alleen zijn eigen bandje afdraait, loopt het gesprek vast. Je kunt bijvoorbeeld het 4G-model voor feedback geven hiervoor gebruiken.

Daarbij is het belangrijk dat je eerst het gedrag benoemt, daarna het gevoel dat je daardoor krijgt, wat het gevolg daarvan is en welk gedrag je liever zou zien.

Je kunt ook de feedback ook met een ietwat provocerende vraag afsluiten. Hopelijk realiseert de ander dan dat ze echt moeten indammen.

7. Laat iemand zo nodig afkoelen

Of jij het nu bent of de ander: als de emoties te hoog oplopen in het gesprek moet je afkoelen. Las dan een korte pauze in. Haal een glaasje water of loop een rondje buiten. Het is beter om het gesprek op een later punt te hervatten, dan uit primaire emoties te reageren. Dat zijn altijd de momenten waarop je dingen zegt waar je spijt van krijgt.

8. Word niet defensief

Merk je veel weerstand bij de ander? Dan is het logisch dat je zelf ook irritatie gaat voelen. Erken deze emoties bij jezelf en realiseer je dat ze logisch zijn. Maar laat ze ook weer wegvloeien. Als je aandacht geeft aan deze frustratie, wordt het risico op een explosie groter. Het gesprek is al emotioneel beladen, daar hoeven niet nog meer emoties aan te worden toegevoegd.

Neem dus geen defensieve houding aan als je weerstand ziet bij de ander. Ga er niet direct tegenin, maar laat iemand eerst uitpraten.

9. Doe geen aannames

Een open houding is erg belangrijk als je een emotioneel beladen gesprek verwacht. Denk niet zomaar dat je de intenties van je gesprekspartner(s) direct begrijpt. Het is slim om ANNA mee te nemen naar je gesprek: Altijd Navragen, Nooit Aannemen. Dat trucje voorkomt dat jullie langs elkaar heen praten.

10. Evalueer het gesprek

Liepen de emoties echt hoog op? Is de weerstand nog steeds niet verdwenen? Dan kan het nooit kwaad om een vervolgafspraak in te plannen om dit gesprek te evalueren. Laat er ongeveer een week tussenzitten, zodat iedereen de tijd heeft gehad om af te koelen. Dat geeft mensen ook de mogelijkheid om eventuele vragen op een rijtje te zetten.

In het evaluatiegesprek komen de goeie en minder goeie kanten van het vorige gesprek aan bod. Probeer opnieuw te achterhalen waarom iedereen zo emotioneel werd. Kan de pijn nog weggehaald worden? Liggen er nog belangrijke vraagstukken open? Pas ook in dit gesprek bovenstaande tips toe.