Als docent deel je graag je kennis met anderen. Is dit beroep je op het lijf geschreven? Ontdek hoe je docent wordt en wat je taken zijn.
Wat is een docent?
- Een docent is een leerkracht in het hoger onderwijs.
- Als docent ben je werkzaam op een middelbare school, hogeschool of universiteit.
- Afhankelijk van waar je werkt, geef je jongeren of volwassenen les.
Soorten docent
Welke soorten docent zijn er? Hier is een kleine greep uit de vele richtingen.
- Docent Nederlands
- Docent Scheikunde
- Docent Aardrijkskunde
- Docent Beeldende Vorming
- Docent Verpleegkunde
Wat zijn de taken van een docent?
Als docent geef je les in je eigen vakgebied, maar het kan ook zijn dat je gespecialiseerd bent in meerdere vakken. Je geeft bijvoorbeeld les in Nederlands, maar ook in geschiedenis. Omdat de vakgebieden nogal uiteen wijken, zie je in dit overzicht vooral de algemene taken van een docent.
Lesplannen opstellenEerst werk je aan een lesplan. In dit plan staat wat nodig is om een les van begin tot eind in te richten. Belangrijke vragen voor het plan zijn:
- Welk onderwerp of welke onderwerpen moet je behandelen?
- Welke leeractiviteiten passen deze les? En welke materialen heb je dan nodig?
- Wat moeten de leerlingen aan het einde van de les kunnen of weten?
- Hoeveel tijd heb je om de leerstof te behandelen?
- Hoe ga je de voortgang van de leerlingen meten?
Je bereidt de leerstof dus goed voor. Je brengt structuur aan in de informatie en je denkt na over hoe je de stof presenteert.
LesgevenJe geeft les aan je leerlingen in een leslokaal. Bij het lesgeven hoort ook huiswerk opgeven en het huiswerk nakijken.
Leerlingen begeleidenJe houdt de voortgang van elke leerling goed bij. Eventuele achterstand(en) bij een leerling probeer je altijd op te lossen.
Toetsen opstellen en afnemenJe stelt toetsen op voor de leerlingen en je neemt deze toetsen af. Hierna kijk je de toetsen na en bespreek je de resultaten met je leerlingen.
Samenwerken met anderenJe werkt soms ook met
onderwijsassistenten en andere docenten. Samen zorgen jullie ervoor dat de leerstof actueel én boeiend blijft.
Oudergesprekken voerenWerk je als docent op een middelbare school, dan woon je ook ouderavonden bij. Tijdens deze bijeenkomsten bespreek je de voortgang van je leerlingen met hun ouders.
Vergaderingen bijwonenJe hebt ook werkvergaderingen. Hierin bespreek je de gang van zaken op de onderwijsinstelling met andere docenten en de directie.
Welke vaardigheden en competenties heb je nodig als docent?
Als je docent wilt worden, doe je er goed aan om deze vaardigheden en competenties te ontwikkelen.
Plannen en organiserenJe leerlingen moeten volgens vaste schema’s hun lessen volgen. Je hebt dus altijd veel te regelen qua voorbereiding en presentatie. Gelukkig gaat het
plannen en organiseren je goed af!
PresenterenJe weet de lesstof op een boeiende manier te presenteren. Je leerlingen krijgen hierdoor een grote interesse in je vakgebied.
SociaalJe houdt van het contact met je leerlingen en je vindt het leuk om hen iets te leren. Sowieso weet je goed om te gaan met verschillende persoonlijkheden in je klas. Je stemt je aanpak erop af.
GeduldJe hebt veel geduld met leerlingen die minder goed kunnen meekomen. Jij legt de stof graag nog een paar keer uit.
MotiverenJe weet goed om te gaan met leerlingen die, om wat voor reden dan ook, minder gemotiveerd zijn om te werken. Jij zegt en doet de juiste dingen om hen weer enthousiast te maken voor je vak.
Communicatief vaardigJe legt ingewikkelde onderwerpen heel duidelijk uit. Ook maak je je leerlingen duidelijk wat je van ze verwacht. Bij eventuele conflicten met of tussen leerlingen gebruik je de juiste toon en de juiste bewoordingen.
Feedback gevenJe weet zowel mondeling als schriftelijk duidelijke feedback te geven aan je leerlingen. Zo krijgen zij een goed beeld van hun eigen prestaties. Tegelijkertijd leren ze van jouw feedback hoe ze hun prestaties kunnen verbeteren.
StressbestendigJe weet in alle omstandigheden kalm te blijven. Gedraagt een leerling zich niet netjes tijdens de les? Jij blijft stevig in je schoenen staan. Ervaar je veel werkdruk? Dan ga je op zoek naar mogelijkheden om de werkdruk te verminderen. Goed plannen en organiseren is hier nog steeds cruciaal.
Hoe word je docent?
Om docent te worden, heb je drie studiemogelijkheden.
- Opleiding aan een hogeschool
Je volgt lerarenopleiding op minstens hbo-niveau. Je specialiseert je dan in een bepaald vakgebied én je leert hoe je les moet geven. Wil je specifiek voor het middelbaar onderwijs werken, dan ga je voor een eerstegraads of tweedegraads bevoegdheid (zie verderop).
- Opleiding via de universiteit
Je specialiseert je in een vakgebied aan de universiteit. Hierna haal je een minor of master om lesbevoegdheid te krijgen. Deze koers volg je als je docent wilt worden aan een universiteit. Je geeft dan les én je voert wetenschappelijk onderzoek uit.
- Omscholing
Je kunt je laten omscholen tot docent. Dit kan met een voltijd of deeltijdopleiding, maar je kunt ook zij-instromen. Er zijn zij-instroomtrajecten waarin je binnen twee jaar je lesbevoegdheid kunt halen.
Wat zijn de lesbevoegdheden?
Als je in het middelbaar onderwijs gaat werken, heb je een eerstegraads of tweedegraads lesbevoegdheid nodig.
Wat is een eerstegraads bevoegdheid?
Een eerstegraads bevoegdheid houdt in dat je les mag geven aan alle klassen in het voortgezet onderwijs. Je hebt hiervoor een master behaald.
Wat is een tweedegraads bevoegdheid?
Een tweedegraads bevoegdheid houdt in dat je alleen les mag geven op de onderbouw van de middelbare school. Je hebt hiervoor een bachelor behaald.
Om als docent te mogen werken, heb je ook een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) nodig. Dit is zelfs wettelijk verplicht voor alle werknemers in het onderwijs.
Wat zijn de doorgroeimogelijkheden van een docent?
Afhankelijk van je wensen en je ambities kun je als docent doorgroeien naar deze beroepen:
- Opleidingscoördinator
- Opleidingsadviseur
- Teamleider (van een groep docenten)
- Directeur van een opleidingsinstelling
- Universitair docent
- Universitair hoofddocent
- Hoogleraar
Een andere optie: heb je een bevoegdheid als tweedegraads docent? In dat geval kun je ervoor kiezen om door te leren voor een eerstegraads bevoegdheid.
Wat verdient een docent?
Een docent in Nederland verdient gemiddeld €4.205 bruto per maand. Bedenk wel dat de exacte hoogte van je loon sterk afhankelijk is van deze zaken:
- Je opleidings- en bevoegdheidsniveau
- Je vakgebied en je ervaring
- Je cao (die kan per werkgever verschillen)
In een onderwijscao staan ook regels voor je werktijden, je pensioen, je vakantie en reiskostenvergoeding. Informeer bij het solliciteren daarom altijd naar de cao. Kijk alvast voor meer informatie over het
salaris van een docent in onze salariswijzer.
Werken als docent? Vind nu je ideale baan!
Ben je op zoek naar een baan als docent? Of zoek je naar een andere uitdaging binnen het onderwijs? Dan zit je goed bij Werkzoeken.nl, want wij hebben een zeer
uitgebreide vacaturebank. Vul hier het beroep ‘docent’ en je specialisatie in en kies in welke regio je wilt werken. Je ziet meteen de meest recente vacatures!