In dit artikel duiken we dieper in het beroep van (horeca)kok en beantwoorden we de belangrijkste vragen, zoals over het salaris, de benodigde opleidingen en welke soorten koks er bestaan.
Wat is een kok?
Een kok is iemand die in professionele setting eten bereidt. Je werkt in een team van keukenmedewerkers en bent verantwoordelijk voor de juiste smaak en presentatie van de gerechten.
Afhankelijk van je niveau en werkplek heb je meer of minder verantwoordelijkheid. Daar gaan we in de volgende vraag dieper op in.
Welke soorten koks zijn er?
Niet iedere kok werkt op hetzelfde niveau en heeft dezelfde taken. Daarom geven we je een kort overzicht van de verschillende soorten koks die je in de keuken kunt tegenkomen.
1. Hulp- of basiskok
De eerste kneepjes van het vak leer je in de opleiding tot basiskok. Als basis- of hulpkok help je bij het voorbereiden van de gerechten en sta je onder leiding van een chefkok of hoofdkok.
2. Zelfstandig werkend kok
Heb je de koksopleiding op MBO niveau 3 afgerond? Dan ben je zelfstandig werkend kok. Je bent verantwoordelijk voor een bepaald gedeelte van de keuken, bijvoorbeeld de soepen of de koude gerechten. In kleinere keukens zul je meer verantwoordelijkheden krijgen.
3. Souschef
De souschef is de tweede hand van de chef-kok. Ze helpen bij het houden van toezicht op het keukenpersoneel. In grotere en luxere restaurants kunnen er zelfs meerdere souschefs rondlopen.
4. Chefkok / Executive Chef
De chefkok of executive chef geeft leiding aan de keuken. Hij of zij bedenkt het menu en is eindverantwoordelijk voor hoe de gerechten de keuken verlaten. Afhankelijk van de grootte van het restaurant kookt de chef-kok wel of niet mee.
5. Specialisaties
Je kunt je ook volledig toeleggen op een specialisatie, zoals desserts, vis, vlees of sauzen.
Wat zijn de taken van een kok?
Zoals je merkt heeft niet iedere kok dezelfde taken, dus zie onderstaand takenpakket als een indicatie.
1. Bereiden van gerechten
Hier draait het natuurlijk om als kok: gerechten bereiden. Die moeten lekker zijn en er smakelijk uitzien. Een druppeltje saus op de verkeerde plek veeg je van het bord voordat het geserveerd wordt.
2. Mise-en-place
Een goede voorbereiding is alles in een professionele keuken. In de horeca noem je die voorbereiding de mise-en-place. Je zorgt er onder meer dat alles al gesneden is, het vlees is voorgebraad en de sauzen klaar zijn voordat het restaurant opengaat.
3. Kwaliteit bewaken
Als kok moet je de versheid en kwaliteit van producten herkennen, zodat je altijd met de beste ingrediënten werkt.
4. Hygiëne en veiligheid
Je werkt volgens strenge hygiënevoorschriften en houdt de keuken schoon. Het bijhouden van de voorraad is cruciaal - spullen die over de datum zijn mogen absoluut niet gebruikt worden.
5. Samenwerken met het keukenteam
Het gaat er hectisch aan toe in een keuken, dus je moet goed blijven communiceren. Loopt het op een van de afdelingen spaak, dan werkt dat direct door in de rest van de keten. Kunnen
samenwerken is een onmisbare skill.
Waar kun je als kok werken?
Je denkt bij koks al vrij snel aan werken in een restaurant, maar je kunt in veel meer branches aan de slag. Denk aan:
- Restaurants en eetcafé’s.
- Hotels.
- Cateringbedrijven.
- Ziekenhuizen of zorginstellingen.
- Vakantieparken en evenementenlocaties.
- Overheidsinstellingen, zoals Defensie.
Hoe word je kok of horecakok?
Om kok te worden volg je meestal een MBO-opleiding, zoals:
- MBO Zelfstandig Werkend Kok.
- MBO Basiskok.
- MBO Gespecialiseerd Kok.
In de meeste gevallen sta je al direct in de keuken bij een erkend leerbedrijf, en ga je één dag in de week naar school.
Welke vaardigheden en competenties heb je nodig?
Het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn in een restaurantkeuken. Als kok moet je uit het juiste hout gesneden zijn. Deze vaardigheden en competenties zijn handig om te hebben als je (horeca)kok wil worden:
1. Stressbestendigheid
Als kok moet je in korte tijd flink knallen, dus
stressbestendigheid is een pré. Zodra de bonnetjes binnenkomen moet je je hoofd koel houden en blijven focussen.
2. Creativiteit
Als je mee mag denken over het menu of het zelfs volledig mag samenstellen, heb je een flinke dosis
creativiteit nodig. Hoe kun je die courgette nou zo origineel en mooi mogelijk presenteren?
3. Samenwerken
Je staat als kok vrijwel nooit alleen in de keuken, maar je maakt onderdeel uit van een heel keukenteam. Om dat als een geoliede machine te laten werken, moet iedereen goed met elkaar samenwerken.
4. Plannen en organiseren
Om de lunch- of diner-service zo soepel mogelijk te laten verlopen, moet je goed
plannen en organiseren. Voorbereiding is het halve werk, zeggen ze weleens. En dat geldt zeker in de keuken.
5. Communicatie
De communicatie in een professionele keuken kun je niet vergelijken met die op een kantoor. Soms wordt er geschreeuwd en worden er bevelen uitgedeeld, maar de communicatie kan ook volkomen woordeloos gaan, omdat de chefkok verwacht dat je weet wat je moet doen.
Wat zijn de doorgroeimogelijkheden?
Als beginnend (horeca)kok kun je doorgroeien naar:
- Chefkok.
- Souschef.
- Cateringmanager.
- Zelfstandig ondernemer met eigen restaurant.
Wat worden je werktijden als kok?
Je moet geen kok worden als je graag regelmatige diensten draait. Avonden, weekenden en feestdagen zijn jouw werktijden bij uitstek, zeker in de horeca. In ziekenhuizen en zorginstellingen kunnen je dagen er regelmatiger uitzien.
Wat verdient een kok / horecakok?
Het salaris van een kok ligt gemiddeld tussen de
€ 2.240 en € 3.025 bruto per maand (2025).
Het salaris hangt af van je ervaring, het type restaurant en of je leidinggevende taken hebt.
Bekijk de
salariswijzer voor koks voor het actuele salaris.