Wat is een Hands-on Mentaliteit?

Iemand met een hands-on mentaliteit is geen denker, maar een doener. In dit artikel gaan we verder in op deze veelgevraagde kwaliteit in vacatures. We beantwoorden de vraag wat een hands-on mentaliteit precies is, hoe je hem kunt krijgen en wat de voordelen ervan zijn. We staan ook kort even stil bij de nadelen als je erin doorslaat.

Belangrijkste punten:

• Hoe pro-actief je bent, ligt voor een groot deel vast in je persoonlijkheid.
• Je kunt een hands-on mentaliteit trainen door veel te oefenen en klein te beginnen.
• Het nadeel van deze mentaliteit, is dat je de neiging hebt over te werken.

Betekenis van hands-on mentaliteit

Een Nederlandse uitspraak die het dichtst in de buurt komt van ‘hands-on’ is je handen uit de mouwen steken. Pro-actief zijn lijkt er ook heel erg op.

Als je een hands-on mentaliteit hebt, ben je niet afwachtend, maar duik direct je op het probleem. Het zijn doeners en initiatiefnemers, die graag nieuwe uitdagingen aangaan. Als een collega hulp nodig heeft, zijn zij de eersten die zich aanbieden. Mensen die hands-on werken voelen vaak ook veel verantwoordelijkheid. Want als zij het niet doen, wie dan wel?

Werkgevers vinden zo’n aanpak in veel gevallen natuurlijk prettig. Wie wil er nu geen werknemer die het werk uit zichzelf oppakt?

Concrete voorbeelden van hands-on werken

We geven je drie werksituaties om nog duidelijker te maken hoe hands-on werken eruitziet.

Situatie 1: extra taken oppakken
Je baas wil graag iets nieuws proberen in de nieuwsbrief en vraagt of je de teksten kunt schrijven. De marketingmanager is verantwoordelijk voor het aanmaken van de webpagina’s. Maar omdat zij er niet uitkomt of er geen tijd voor heeft, pak je deze taken ook op. Er is een deadline en die moet gehaald worden.

Uit onderzoek blijkt dat mensen met een proactieve persoonlijkheid meer werktaken oppakken. Ook als deze niet bij hun takenpakket horen.

Situatie 2: problemen oplossen
Er is een levering binnengekomen bij het magazijn en deze moet ingeboekt worden. Maar op het moment dat je de dozen uitpakt, zie je dat het om het verkeerde product gaat. Je neemt direct contact op met de leverancier en regelt dat het opgelost wordt. Je zoekt ook uit hoe dit heeft kunnen gebeuren. Daarna pitch je een verbeterplan bij je manager, zodat zoiets niet nog eens voorkomt.

Hands-on werken betekent dat je niet schrikt van problemen die ontstaan. Je wacht niet af, maar zoekt direct mogelijkheden om ze op te lossen.

Situatie 3: feestje organiseren
Een van je collega’s gaat volgende maand met zwangerschapsverlof. Je merkt dat er nog maar weinig geregeld is voor het afscheidsfeestje dat moet plaatsvinden. Niemand lijkt zich ervoor verantwoordelijk te voelen. Daarop onderneem jij actie. Je start een inzameling voor een mooi kraamcadeau en gaat op zoek naar locaties waar jullie terechtkunnen voor een gezellige lunch. Je schakelt de hulp in van een andere collega en samen organiseren jullie het feest.

Het verantwoordelijkheidsgevoel is groot bij mensen die pro-actief zijn. Ze zien waar andere mensen werk laten liggen en zullen dit dan maar zelf oppakken.

Hoe ontwikkel je een pro-actieve houding?

Hoewel proactiviteit te leren is, zit je ook voor een deel vast aan je persoonlijkheid. Er zijn nu eenmaal doeners en denkers in de wereld en de werkvloer heeft ze allebei nodig. Als hands-on werken niet in je aard zit, kun je er wel beter in worden, maar het wordt waarschijnlijk nooit je sterkste kant. Dat gezegd hebbende, met deze tips moet je in ieder geval verbetering gaan zien.

Oefenen

Als je iets wil leren, moet je oefenen. Heb je een opdracht af of zie je dat iemand hulp nodig heeft? Stel jezelf beschikbaar voor werk. Stap op je manager af en vraag om meer werk. Misschien vind je dat de eerste keer een beetje onwennig, maar het gaat je vanzelf beter af.

Zoek verbeterpunten

Een pro-actieve houding ontstaat uit de wil om jezelf of je werkomgeving te veranderen. Je ziet iets dat beter kan en probeert dat te veranderen. Wie pro-actiever wil zijn, moet dus op zoek naar dingen die beter kunnen.

Loopt het team regelmatig tegen dezelfde problemen op? Klaagt iedereen over dezelfde dingen? Loop je op bepaalde taken vast omdat je niet alle benodigde skills hebt? Dat zijn potentiële actiepunten. Wat kun jij doen om deze zaken te verbeteren?

Voel je zeker van je zaak

Misschien ben je nog een beetje afwachtend omdat je last hebt van faalangst. Hands-on zijn betekent keuzes maken en daarnaar handelen. Daar moet je zelfverzekerd voor zijn. Wie heel perfectionistisch is of faalangstig is, heeft daar logischerwijs meer moeite mee. Want ergens aan beginnen, betekent ook dat je kunt falen.

Zo’n probleem is natuurlijk niet eenvoudig op te lossen. Maar als faalangst de reden is van je weinig pro-actieve houding, kun je dat maar beter erkennen. Dan kun je er daarna hulp voor zoeken en iets aan doen.

Begin klein

Door kleine stapjes te zetten, loop je uiteindelijk een marathon. Wat we bedoelen te zeggen is: begin klein. Maak keuzes die een beetje buiten je comfortzone liggen, maar niet té ver. Die stapjes breid je uit tot je een meer hands-on mentaliteit hebt ontwikkeld.

Voordelen van hands-on mentaliteit

Maar waarom zou je deze mentaliteit willen trainen? Zitten er voordelen aan je handen uit de mouwen steken? Zeker. In een Amerikaans onderzoek uit 2006 werden 180 werknemers en hun managers twee jaar gevolgd. Mensen met een pro-actieve persoonlijkheid (die dus zelf initiatief nemen) hadden meer salarisgroei en vaker promotie gemaakt. Ze waren ook tevredener over hun carrière. Zulke resultaten zie je in meerdere studies naar proactiviteit en carrière maken.

Dat is ook niet zo vreemd, want proactieve mensen maken actief keuzes om hun omgeving te beïnvloeden. Dit in tegenstelling tot afwachtende mensen, die gebeurtenissen meer over zich heen laten komen. Voor pro-actieve mensen is het eenvoudiger om belangrijke carrièrekeuzes te maken en hun loopbaan naar hun hand te zetten.

Als je van nature geen pro-actieve persoonlijkheid hebt, zul je dus harder moeten werken om dezelfde resultaten te boeken.

Nadelen van je handen uit de mouwen steken

Mensen met een hands-on mentaliteit maken zich al snel onmisbaar op de werkvloer. Ze vallen op door hun harde werk. Dat is voor een groot deel positief. Maar uit onderzoek blijkt dat mensen die zich pro-actief opstellen, ook meer uren per week werken. Waarschijnlijk omdat ze zich zo verantwoordelijk voelen én meer taken oppakken. Af en toe langer werken om een belangrijke klus af te maken is natuurlijk prima, maar chronisch overwerken is niet de bedoeling. Zeker niet als het je werk-privébalans verstoort. Dan is het een recept voor een burn-out.