Aanpassingsvermogen: wat is het en hoe ontwikkel je het?

Wat is aanpassingsvermogen?

Aanpassingsvermogen hebben betekent dat je je steeds kunt aanpassen als de omstandigheden veranderen, ongeacht of deze omstandigheden beter of slechter zijn geworden.

Voorbeelden van aanpassingsvermogen

In wat voor situaties komt je aanpassingsvermogen van pas? Hier zijn een aantal voorbeelden.

• Je krijgt een ander rooster.
• Je krijgt een andere taak of verantwoordelijkheid.
• Je gaat met andere of nieuwe mensen samenwerken.
• Je moet van werkplek wisselen of op een andere locatie gaan werken.
• Je moet met een nieuw systeem gaan werken.
• Je bedrijf gaat reorganiseren. Alle vorige situaties kunnen dan van toepassing zijn.

Waarom is aanpassingsvermogen belangrijk op de werkvloer?

In veel bedrijven vinden voortdurend veranderingen plaats. De ene keer wordt er bezuinigd. Een andere keer is het alle hens aan dek om de concurrentie voor te blijven. Als werknemer kun je er dus nooit helemaal vanuit gaan dat dingen niet veranderen.

Hoe helpt aanpassingsvermogen jou?

Aanpassingsvermogen helpt je om veranderingen te doorstaan en efficiënt te blijven werken, ook als je het niet eens bent met deze veranderingen. Voel je alleen maar weerstand tegen een verandering? Dan is er sprake van een gebrek aan aanpassingsvermogen.

Weerstand tegen verandering: hoe zit dat?

Weerstand tegen veranderingen voelen is normaal. Het zit namelijk in de natuur van de mens om een beetje angstig te zijn voor veranderingen. Mensen willen ook niet zomaar iets opgelegd krijgen.

Hoe lossen bedrijven weerstand op?

Leidinggevenden leggen altijd de nadruk op de voordelen van een verandering. Ze betrekken mensen zelfs actief bij de verandering. Door iedereen deelgenoot te maken, vergroten ze de betrokkenheid bij hun medewerkers. Deze betrokkenheid leidt vaak tot meer draagvlak voor een geplande verandering.

Aanpassingsvermogen ontwikkelen

Als je aanpassingsvermogen wilt ontwikkelen of verbeteren, heb je de volgende eigenschappen nodig.

Empathie

Je kunt je goed inleven in de wensen en behoeften van anderen. Door empathie wil je een besluit of situatie immers leren begrijpen. Uiteindelijk begrijp je ook waarom bepaalde beslissingen (moeten) worden gemaakt.

Creativiteit

Je moet soms nieuwe oplossingen vinden als er een verandering optreedt. Hiervoor heb je een bepaalde mate van creativiteit nodig.

Flexibiliteit

Je bent bereid om mee te gaan met de nodige veranderingen. Je wisselt makkelijk van taken en je voelt je snel thuis in een nieuwe functie of omgeving.

Samenwerking

Je bent bereid om met anderen samen te werken om een verandering prettig en soepel te laten verlopen. Samenwerken met anderen kan de onderlinge band zelfs versterken als er sprake is van een uitdagende taak of situatie.

Stressbestendig

Het is soms niet eenvoudig om je aan te moeten passen als omstandigheden veranderen. Zeker niet als het om plotselinge veranderingen gaat. Toch ben je stressbestendig: je weet goed om te gaan met de druk die een verandering met zich meebrengt.

Leergierig

Een verandering kan positief zijn en (mooie) kansen met zich meebrengen. Deze kansen grijp je aan, want je bent altijd bereid om nieuwe dingen te leren.

Doorzettingsvermogen

Ben je het niet helemaal eens met een bepaalde verandering, maar moet je er toch in meegaan? Je hebt dan ongetwijfeld doorzettingsvermogen nodig.

Hoe laat je zien dat je aanpassingsvermogen hebt?

Je kunt op veel verschillende manieren een uiting geven aan je aanpassingsvermogen. Bijvoorbeeld zo:

1. Je toont begrip voor het besluit van een collega of leidinggevende.
2. Je denkt actief mee met oplossingen voor (spannende) veranderingen.
3. Je begrijpt de voordelen van een verandering en je stelt hier goede vragen over.
4. Je verruilt een oude manier van werken op een effectieve manier naar een nieuwe manier van werken.
5. Je houdt het overzicht en je blijft productief tijdens en na een verandering.
6. Je hebt een growth mindset. Je staat ervoor open om nieuwe dingen te proberen, want daar leer je van.
7. Je bent bereid om met andere of nieuwe mensen samen te werken.
8. Je accepteert feedback en je geeft graag feedback.
9. Je voelt je zichtbaar op je gemak in een nieuwe situatie.

De valkuilen van aanpassingsvermogen

Te veel of te weinig aanpassingsvermogen hebben, brengt problemen met zich mee. Pas dus goed op voor deze twee valkuilen.

1. Je bent te meegaand
   Als je de neiging hebt om te snel "ja" te zeggen op veranderingen, dan ben je misschien ook niet meer gezond kritisch op wat er gebeurt. Als people-pleaser geniet je zelfs weinig begrip en respect van anderen.
2. Je verzet je voortdurend
   Je kunt de neiging hebben om bij elke verandering je hakken in het zand te zetten. Je inzet wordt dan mogelijk minder en dat is geen goed nieuws voor (de kwaliteit van) je werk. Een eventueel gebrek aan empathie kan je bovendien weinig populair maken bij collega's en leidinggevenden.

Hoe voorkom je beide valkuilen?

Zorg voor balans. Waak over je eigen belangen en grenzen, maar respecteer ook de keuzes en de belangen van anderen. Laat zien dat je openstaat voor zowel gesprekken als nieuwe oplossingen. Sluit ook zeker compromissen, als je daar openingen voor ziet.