Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar werken op kantoor kan soms risicovol zijn. Wat zegt de Arbowet over deze risico’s en de oplossingen?
Hoe zijn de eisen wettelijk geregeld?
- De eisen rond kantoorwerkplekken liggen deels vast in het Arbobesluit.
- Het Arbobesluit is onderdeel van de Arbowet, de algemene wet rondom arbeid in Nederland.
- Extra regels rondom kantoorwerkplekken komen vanuit het NEN (Nederlandse Norm).
Dit zijn de belangrijkste eisen
De eisen over kantoorwerkplekken uit het Arbobesluit en NEN gaan over verschillende onderwerpen. Dit zijn de belangrijkste onderwerpen, inclusief de bijbehorende eisen.
1. Afmeting van je werkplek
Je moet voldoende ruimte én luchtvolume hebben om je vrij te kunnen bewegen. De ruimte moet ook groot genoeg zijn om je werk veilig te kunnen doen.
2. Beeldschermwerk
Je kunt (oog)klachten krijgen als je te lang achter een beeldscherm werkt. Daarom zijn deze regels opgesteld:
- Pauzeer op vaste tijden of wissel beeldschermwerk af met ander werk.
- Regel een oogonderzoek voor je begint met beeldschermwerk. Of als je (beginnende) klachten krijgt. Je werkgever moet je de gelegenheid geven om naar een oogonderzoek te gaan.
- Heb je een leesbril nodig om beeldschermwerk te kunnen doen? Je werkgever moet deze bril voor je betalen.
3. Inrichting van je werkplek
Werkplekken moeten voldoen aan normen vanuit de NEN. Zo moet je (thuis)werkplek ergonomisch zijn ingericht. Dat komt neer op deze maatregelen:
- Je werkplek moet voldoende verlicht zijn.
- Je bureau, bureaustoel en beeldscherm moeten in hoogte verstelbaar zijn.
- Beeldschermen mogen niet spiegelen. Ze moeten dus van goede kwaliteit zijn.
- Werk je meer dan twee uur per dag achter een beeldscherm? Het beeldscherm en het toetsenbord mogen dan niet aan elkaar vastzitten (zoals bij een laptop).
- Werk je toch op een laptop? Gebruik een los toetsenbord of een los scherm. Je werkgever moet deze materialen voor je regelen.
Check altijd je arbeidscontract en je cao. Vooral in je cao kunnen afspraken staan over veilig en gezond werken op kantoor. Deze afspraken kunnen overigens per branche of bedrijf verschillen.
4. Jouw psychosociale arbeidsbelasting
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) houdt in dat je door een te hoge werkdruk en/of door ongewenst gedrag op de werkvloer gestrest kunt raken. Door stress kun je zelfs ergere klachten krijgen en in het ergste geval helemaal uitvallen.
Je werkgever heeft dan ook de plicht om er alles aan te doen om PSA te voorkomen. Hij of zij kan hiervoor de
Handreiking psychosociale arbeidsbelasting van de Sociaal-Economische Raad (SER) als leidraad gebruiken.
5. Algemene veiligheid van het kantoorgebouw
Het kantoorgebouw zelf moet ook in orde zijn om veilig en gezond te kunnen werken. Je werkgever is dus ook verantwoordelijk voor:
- Voldoende vluchtwegen
- Vrij toegankelijke looppaden
- De aanwezigheid van een BHV-medewerker
- Goede algemene voorzieningen (zoals toiletten)
- Een degelijke constructie van het gebouw (geen lekkages, losse elektriciteitsdraden, etc)
- Beschermende middelen tegen licht, geluid of gevaarlijke stoffen
Je werkgever is verplicht om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) te hebben. Hierin staat welke risico’s verbonden zijn aan je (kantoor)werk. In het document moeten ook maatregelen staan om risico’s tegen te gaan. Je werkgever is verplicht om je daarover te informeren. Als werknemer heb je de plicht om je aan al deze maatregelen te houden.
Bedrijven of branches mogen voor zichzelf ook een aparte arbeidscatalogus opstellen. Hierin staan ook specifieke regels over veilig en gezond werken op kantoor. Informeer bij je werkgever of die ook een arbeidscatalogus heeft.
Arboregels (of arbo-eisen) zijn er om de veiligheid en de gezondheid van werknemers te beschermen. Voor kantoorwerkplekken bestaan specifiek deze risico’s:
- Psychische klachten (bijv. door overwerk)
- Lichamelijke klachten (bijv. door een verkeerde houding aan het bureau)
- Oogklachten (bijv. door beeldschermwerk)
- Gevaarlijke stoffen (bijv. in de constructie van een kantoorgebouw)
- Elektromagnetische straling (bijv. door elektrische apparatuur)
- Hinder door verlichting of beeldschermspiegeling
- Blootstelling aan fijnstof, geluidshinder of brand
Iets niet in orde? Kaart het aan bij je werkgever
Het kan voorkomen dat de veiligheid op kantoor (nog) niet helemaal in orde is. Valt jou iets op? Kaart het aan bij je werkgever, zodat die (op tijd) actie kan ondernemen. Houd er ook rekening mee dat regels soms kunnen veranderen, zeker als die de veiligheid op kantoor nog meer gaan verbeteren. Wacht echter niet af tot je werkgever jou op de regels wijst, maar informeer ernaar.