Conformiteitsbeoordeling van Arbeidsmiddelen

Wat is een conformiteitsbeoordeling van arbeidsmiddelen?

Als je een arbeidsmiddel gebruikt, dan mag dit niet leiden tot ziekte, letsel of (dodelijke) ongelukken. Arbeidsmiddelen moeten daarom eerst goed gecontroleerd worden.
Een conformiteitsbeoordeling van arbeidsmiddelen is zo’n controle. Een keuringsinstantie gaat dan na of een arbeidsmiddel aan de nationale en Europese veiligheidseisen voldoet.

Wie bepaalt welke keuringsinstanties geschikt zijn?

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) bepaalt welke instanties keuringen op arbeidsmiddelen mogen uitvoeren. Nog specifieker: de Raad voor Accreditatie (RvA) moet deze instanties eerst accrediteren. Een goedgekeurde instantie noem je ook wel een ‘conformiteitsbeoordelingsinstantie’ (CBI).

Er zijn twee soorten CBI’s:

1. NL-CBI’s:

• Dit zijn CBI’s in Nederland.
• Deze CBI’s mogen alleen conformiteitsbeoordelingen uitvoeren op arbeidsmiddelen in de gebruiksfase. De CBI’s hanteren hiervoor regels uit de Nederlandse Warenwet.

2. EU-CBI’s

• Dit zijn CBI’s die NANDO-geregistreerd zijn. NANDO staat voor New Approach Notified and Designated Organisations Information System. Deze CBI’s zijn aangemeld in het Europese registratiesysteem. Dit kunnen overigens ook Nederlandse CBI’s zijn.
• Deze CBI’s mogen alleen conformiteitsbeoordelingen uitvoeren op arbeidsmiddelen die ‘vers’ op de markt worden aangeboden. De CBI’s hanteren hiervoor EU-richtlijnen en richtlijnen uit eigen land (vanuit de Warenwet).

Wanneer worden arbeidsmiddelen gekeurd?

Een conformiteitsbeoordeling kan dus op twee momenten plaatsvinden:

1. Het arbeidsmiddel is al in gebruik bij bedrijven of organisaties.
2. Het arbeidsmiddel is nieuw en wordt net op de markt gebracht.

Wat geldt voor arbeidsmiddelen die al in gebruik zijn?

Arbeidsmiddelen die al in gebruik zijn, moeten sowieso nog een conformiteitsbeoordeling krijgen. Dit is zelfs verplicht. En het gaat vooral om dit soort arbeidsmiddelen:

• Liften
• Aangewezen drukapparatuur en hijskranen
• Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer

Wat geldt voor nieuwe arbeidsmiddelen?

Nieuwe arbeidsmiddelen moeten altijd voldoen aan de (veiligheids-)richtlijnen vanuit de EU. Deze richtlijnen zijn (al) geïmplementeerd in de Nederlandse Warenwet. En het geldt in het bijzonder voor deze middelen:

• Liften
• Machines
• Drukapparatuur
• Explosieveilig materieel
• Drukvaten van eenvoudige vorm
• Persoonlijke beschermingsmiddelen

Hoe profiteer je als werknemer van een conformiteitsbeoordeling?

Zoals je inmiddels wel begrijpt, is een conformiteitsbeoordeling bedoeld om jouw veiligheid en gezondheid te beschermen. Concreet komt dat op deze zaken neer:

Minder kans op ongelukken

Het arbeidsmiddel is immers veiliger in gebruik. Bovendien is het voorzien van de juiste beschermingsmechanismen.

Minder fysieke belasting

Een arbeidsmiddel kan ergonomisch goed ontworpen zijn, waardoor je minder of zelfs helemaal niet fysiek belast wordt.

Efficiënter werken

Als een arbeidsmiddel prima functioneert, blijven defecten en dus vertragingen sneller uit. Dit bespaart je ook meteen stress.

Denk ook aan eigen verantwoordelijkheid

Je hebt wettelijk recht op veilige arbeidsmiddelen en een veilige werkomgeving. Een groot deel van de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij je werkgever, maar let zelf ook goed op deze punten:

1. Als je een risicovol arbeidsmiddel gebruikt, moet je ervoor zorgen dat je dit middel veilig en correct gebruikt en eventueel onderhoudt. Voor bepaalde arbeidsmiddelen moet je zelfs een officiële training hebben gevolgd en een certificaat hebben behaald.
2. Zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent van de beveiligingsmechanismen op een arbeidsmiddel. Denk aan noodstopknoppen, beschermingsonderdelen of waarschuwingssignalen.
3. Treedt er een storing op of gaat een arbeidsmiddel kapot? Meld het direct bij je werkgever en gebruik het arbeidsmiddel niet tot het probleem is opgelost.
4. Zorg er sowieso voor dat je alle regels en instructies vanuit je werkgever goed kent omtrent het onderhoud en het gebruik van de arbeidsmiddelen. Neem alle handleidingen en instructies door die je krijgt en informeer eventueel ook bij je werkgever naar de risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) van het bedrijf.

Welke wet bepaalt eigenlijk dat arbeidsmiddelen veilig moeten zijn?

De arbeidsmiddelen die je van je werkgever krijgt, moeten veilig zijn en correct functioneren. Dit staat in artikel 7.4a van het Arbobesluit. Je werkgever is dan ook verplicht om ervoor te zorgen dat gereedschappen, apparaten en machines zorgvuldig gekeurd en goed onderhouden worden.