Hoe beschermt de RI&E jouw gezondheid op het Werk?

Wat is een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)?

Je werkgever is wettelijk verplicht om te zorgen voor optimale arbeidsomstandigheden. Hij of zij moet daarom een overzicht opstellen van alle risico’s in het bedrijf en de bijbehorende maatregelen. Dit overzicht noem je een risico-inventarisatie en -evaluatie, of kortweg: RI&E.

Wat is het doel van een RI&E?

Het doel van een RI&E is om letsel, ziekte of overlijden door werkzaamheden te voorkomen. In principe staat het hele plan in het teken van jouw gezondheid en veiligheid.

Waaruit bestaat een RI&E?

Een RI&E bestaat uit verschillende onderwerpen. Dit zijn ze:

1. Beschrijvingen van de risico’s - Kernvraag: welke risico’s zijn er?
2. Evaluaties van de risico’s - Kernvraag: hoe groot is de kans op...?
3. De prioritering van de risico’s - Kernvraag: welk risico hoort eerst aangepakt te worden?
4. Inventarisatie van bestaande maatregelen - Kernvraag: welke maatregelen zijn al genomen om risico’s te voorkomen?
5. Plan van aanpak - Kernvragen: welke maatregelen volgen nog? Binnen welke termijn? En wie is verantwoordelijk voor deze maatregelen?

Voorbeelden van preventieve maatregelen

Welke preventieve maatregelen kun je verwachten naar aanleiding van een RI&E? Hier zijn een paar voorbeelden:

1. Werkruimtes worden voorzien van betere ventilatie.
2. Werknemers krijgen een training om ongewenst gedrag te herkennen en te voorkomen.
3. Je draagt persoonlijke beschermingsmiddelen als je met gevaarlijke stoffen werkt.
4. Werkplekken op kantoor worden ergonomisch ingericht. Dit voorkomt klachten aan nek, hoofd, rug en armen.
5. Regels over beeldschermwerk en schermtijd worden trouw opgevolgd om oog- en RSI-klachten te voorkomen.

Heb je als werknemer invloed op de (inhoud van) de RI&E?

Ja. Je hebt inspraak in het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak. Feedback of aanvullingen leg je voor aan de Ondernemingsraad van je organisatie.

Mag een RI&E altijd aangepast worden?

Een RI&E kan (en moet) altijd worden aangepast als dat betekent dat de veiligheid en gezondheid van werknemers zo nog beter gewaarborgd blijven. Het aanpassen van een RI&E gebeurt dan ook bijvoorbeeld als een bedrijf nieuwe apparatuur of nieuwe werkprocessen implementeert.

Definitieve versies van een RI&E moeten ook altijd worden getoetst door een deskundige van de Arbodienst.

Mag je als werknemer de RI&E altijd inzien?

Jazeker. Daar is het zelfs voor bedoeld, want het is belangrijk dat alle werknemers op de hoogte zijn van de risico’s en de preventieve maatregelen. Vraag je werkgever daarom naar het document.

Op welke manieren beschermt de RI&E jouw gezondheid en veiligheid?

Natuurlijk wil je weten wat je concreet aan een RI&E hebt als het gaat om jouw veiligheid en gezondheid. Anders gezegd, dit zijn jouw voordelen:

1. Je werkplek wordt veiliger

In de RI&E staat welke risico’s er op de werkvloer zijn. Denk aan fysieke risico’s zoals te veel lawaai, te zwaar tillen of werken met gevaarlijke machines en stoffen. Maar vergeet ook de psychosociale risico’s niet, zoals mentale belasting door werkdruk of overwerk, pesten op het werk of seksuele intimidatie.

Je werkgever voert maatregelen in om al dit soort zaken te voorkomen. Bestudeer deze maatregelen goed! Je hebt namelijk de verplichting om aan deze maatregelen mee te werken.

2. Je voorkomt zelf ongevallen en (beroeps)ziekten

Als je de risico’s goed kent, leer je die dankzij de RI&E zelf ook (op tijd) te herkennen. Zo wordt de kans groter dat je ongevallen en (beroeps)ziekten voorkomt, niet alleen bij jezelf, maar ook bij anderen.

3. Je wordt tevredener en je krijgt meer plezier in je werk

Je mag meedenken over oplossingen in de RI&E en dat is een teken dat je werkgever jouw inbreng waardeert. Dit kan de band tussen jou en je werkgever zelfs (verder) versterken.

Bovendien is het nu eenmaal veel prettiger om in een bedrijf te werken waar veel zorg wordt besteed aan een veilige en gezonde werkomgeving. Het inspireert en motiveert je zelfs meer om je werk te doen en dat leidt (uiteindelijk ook) tot meer werkplezier.

4. Je rechten zijn (beter) beschermd

Volgens de Arbowet hebben alle werknemers recht op een veilige en gezonde werkomgeving. In een RI&E belooft je werkgever in feite dat die aan bepaalde verplichtingen moet voldoen om jouw gezondheid en veiligheid te beschermen. Hij of zij is dit zelfs verplicht.

Wijkt je werkgever van deze verplichtingen af zonder geldige reden, dan heb je recht van klagen. In sommige gevallen mag je je werk zelfs neerleggen als je denkt dat je gezondheid of veiligheid door dat werk in het geding komt. Bijvoorbeeld als je niet de juiste middelen krijgt of hebt gekregen om het werk veilig uit te voeren.