Je salaris is wat anders dan je besteedbare inkomen. Maar wat is dan het verschil tussen die twee? We leggen het uit.
Je hebt net je eerste salaris binnen – hoera! Maar voor je alles net zo snel uitgeeft als dat het binnenkwam, moet je even naar één ding kijken: je besteedbare inkomen. Dat klinkt gelukkig ingewikkelder dan het is. In dit artikel leggen we uit wat besteedbaar inkomen betekent en wat het gemiddelde besteedbare inkomen in Nederland is.
Wat bedoelen ze met besteedbaar inkomen?
Geen idee wat ze bedoelen met besteedbaar inkomen? Geen punt, we leggen het uit. Het CPB bepaalt het besteedbare inkomen van Nederland op de volgende manier.
Stap 1: bruto-inkomen
Ze beginnen met het bruto-inkomen. Dat zijn de de inkomsten die je genereert in loondienst en/of uit je eigen onderneming. Ook uitkeringen, pensioen, inkomsten uit vermogen, aanmerkelijk belang en ontvangen alimentatie horen hierbij.
Lees hier meer over wat een
aanmerkelijk belang is, dat is iets te ingewikkeld om hier uit te leggen.
Stap 2: netto-inkomen
Van dit bruto-inkomen worden de sociale premies en belastingen in mindering gebracht. Dan blijft er een netto-inkomen over. Als je in loondienst bent, is dit het bedrag dat op je loonstrookje verschijnt.
Stap 3: zorgkosten eraf
Van het overgebleven netto-inkomen worden zorgkosten (zoals je zorgverzekering) en eventuele kosten voor kinderopvang afgetrokken. Eventuele toeslagen (zoals zorgtoeslag) en de kinderbijslag worden er juist bij opgeteld. Het eindresultaat van deze berekening, is het besteedbaar inkomen.
Je besteedbare inkomen is dus je netto-inkomen min je zorgkosten en kinderopvangkosten. Daarna tel je de kinderbijslag en eventuele toeslagen op bij dat bedrag. Dát is het inkomen dat je kunt besteden aan andere dingen, zoals wonen en vakanties. Vandaar de term ‘besteedbaar inkomen’.
Verschil tussen netto inkomen en besteedbaar inkomen
Online worden de termen “netto inkomen” en “besteedbaar inkomen” weleens door elkaar gebruikt, maar het zijn volgens de definitie van het CPB echt verschillende dingen. Je nettoloon is wat je overhoudt nadat je werkgever je sociale premies en belastingen heeft ingehouden. Oftewel: het bedrag dat daadwerkelijk op je rekening wordt gestort.
In tegenstelling tot het besteedbare inkomen, wordt er bij je nettoloon geen rekening gehouden met toeslagen en zorgkosten. Dat is het verschil tussen je nettoloon en je besteedbare inkomen.
Wat is het gemiddelde besteedbare inkomen in Nederland?
Het besteedbare inkomen is altijd gelinkt aan een huishouden. Het wordt dus niet per persoon uitgerekend, maar per huishouden.
Het totale gemiddelde besteedbare inkomen in Nederland is € 50.900 per jaar. Dit getal krijg je dus als je alle inkomens op een hoop gooit en deelt door het aantal particuliere huishoudens in Nederland. Ook studenten zijn in deze berekening meegenomen.
Gestandaardiseerd besteedbaar inkomen in Nederland
Omdat niet ieder huishouden er hetzelfde uitziet, berekent het CBS ook het zogeheten gestandaardiseerd besteedbaar inkomen in Nederland. Sommige huishouders bestaan immers uit één persoon en anderen uit vier.
Door het besteedbaar inkomen te standaardiseren, worden alle inkomens herleid tot het inkomen van een eenpersoonshuishouden. Zo kun je makkelijker vergelijkingen maken. Het gestandaardiseerd besteedbaar inkomen in Nederland is € 35.400 per jaar.
Verschillende besteedbare inkomens
Het wordt nog interessanter als je per groep het besteedbare inkomen bekijkt. Je kunt de boel bijvoorbeeld uitsplitsen in eenverdieners en tweeverdieners. Of kijken naar de verschillen tussen zzp’ers en mensen in loondienst.
Hieronder hebben we het gestandaardiseerde besteedbare inkomen van verschillende groepen op een rij gezet.
1. Het gemiddelde besteedbare inkomen van tweeverdieners
Als er in een huishouden twee mensen de kost verdienen, is het gestandaardiseerd besteedbaar inkomen gemiddeld € 46.400 per jaar.
2. Het gemiddelde besteedbare inkomen van eenverdieners
Als er in een huishouden maar één iemand de kost verdient, is het gestandaardiseerd besteedbaar inkomen gemiddeld € 33.200 per jaar.
3. Gemiddeld besteedbare inkomen als werknemer
Voor mensen in loondienst is het gemiddelde gestandaardiseerd besteedbare inkomen € 37.900.
4. Gemiddeld besteedbare inkomen als zelfstandige
Als zelfstandige ligt het gemiddelde gestandaardiseerd besteedbare inkomen in Nederland iets hoger: € 49.300.
5. Gemiddeld besteedbare inkomen als directeur-grootaandeelhouder
De eigenaar van een bedrijf (zoals een bv of een nv) die zichzelf op de loonlijst heeft gezet, noem je een directeur-grootaandeelhouder. Onder deze groep is het gestandaardiseerd besteedbaar inkomen met gemiddeld € 67.600 het hoogst.
6. Gemiddeld besteedbare inkomen als hoofdkostwinner in Nederland is geboren
Je hebt de meeste kans op een hoger besteedbaar inkomen als zowel je ouders als jijzelf in Nederland zijn geboren. Het gemiddelde gestandaardiseerde besteedbare inkomen in deze groep ligt op € 36.800.
7. Gemiddeld besteedbare inkomen als hoofdkostwinner buiten Europa is geboren
Als de hoofdkostwinner buiten Europa is geboren, dan is het gestandaardiseerd besteedbare inkomen € 29.000.
Besteedbare inkomen en koopkracht
In de koopkrachtplaatjes wordt altijd gerekend met het besteedbare inkomen. Deze twee gaan dan ook hand in hand. In het artikel hieronder lees je daar meer over.