Wat moet je absoluut niet doen tijdens een arbeidsvoorwaardengesprek? Een gewaarschuwd sollicitant telt voor twee met deze top tien aan don'ts.
1. Je gaat onvoorbereid het gesprek in
Mogelijke situatie:
Je hebt het voorbeeldcontract niet gelezen. Je weet dus niet welke arbeidsvoorwaarden een bedrijf voorstelt. Je hebt ook niet nagedacht over de voorwaarden die jij graag in het contract zou willen zien. Hierdoor sta je altijd zwak in een arbeidsvoorwaardengesprek.
Hoe voorkom je dit?
Verdiep je in primaire arbeidsvoorwaarden en secundaire arbeidsvoorwaarden. Welke wil jij in een arbeidscontract terugzien? Waar moet je vooral over onderhandelen? En wat wordt jouw onderhandelingsstrategie? Oefen gesprekken met vrienden of familie. Vraag ze ook om feedback te geven op jouw (lichamelijke) houding.
2. Je stelt onrealistische eisen
Mogelijke situatie:
Je wilt een te hoog salaris of je vraagt om parttime uren terwijl de werkgever duidelijk een fulltimer nodig heeft. Als jouw verzoeken onrealistisch zijn (en je je daar ook hard aan vasthoudt), is een werkgever snel geneigd om af te haken.
Hoe voorkom je dit?
Onderzoek vooraf welke voorwaarden passen bij de functie. Kijk ook naar wat gebruikelijk is in jouw branche of sector. Bedenk dan redelijke voorwaarden en ga goed voor jezelf na of je met deze voorwaarden kunt leven. Schrijf meteen sterk onderbouwde argumenten op om je voorwaarden te staven.
3. Je laat je leiden door je emoties
Mogelijke situatie:
De werkgever biedt een voorwaarde aan waar je het absoluut niet mee eens bent. Het kan hier zelfs om een onrealistische voorwaarde gaan, zoals een veel te laag (start)salaris voor de kennis en de ervaring die je al hebt. Je reageert dan met onbegrip, woede, frustratie of zelfs verdriet. In het ergste geval ontstaat er zelfs een knallende ruzie. Nee, dat is zeker geen beste start. Sterker nog: het is meteen je ‘finish’.
Hoe voorkom je dit?
Probeer je emoties in te tomen. Je komt zakelijker (en dus professioneler) over als je voorstellen van de werkgever pareert met sterke argumenten. Leg rustig en beleefd uit waarom je niet met het voorstel eens bent. Noem meteen andere opties en leg uit waarom die beter zouden kunnen zijn.
4. Je houdt je te strak vast aan je voorwaarden
Mogelijke situatie:
Je hebt een bepaalde voorwaarde gesteld en daarover stel je je onbuigzaam op naar de werkgever. Eventuele tegenvoorstellen wijs je meteen van de hand. De werkgever staat dus op het punt om op te geven. Nog een keer een ‘nee’ van jouw kant en het gesprek is voorbij.
Hoe voorkom je dit?
Stel je flexibel op. Werkgevers willen juist afspraken maken die voor iedereen prettig aanvoelen. Ze hebben namelijk niets aan ontevreden werknemers. Kies dus voor compromissen en bedenk met dit doel alvast alternatieve oplossingen. Wat ben je bereid om in te leveren? En wat kan de werkgever jou daarvoor teruggeven? Beschouw het als ruilhandel!
5. Je legt al je voorwaarden in één keer op tafel
Mogelijke situatie:
In het gesprek som je meteen al je wensen en eisen op. De werkgever krijgt hierdoor zelfs amper tijd om op elk punt te reageren. Het mogelijke gevolg? Een onrustig gesprek waarin niemand water bij de wijn wil doen. En voor je het weet, sta je zo weer buiten.
Hoe voorkom je dit?
Succesvol onderhandelen is een kwestie van goede timing en rust in het gesprek. Laat je werkgever daarom eerst uitleg geven over de voorwaarden van het bedrijf. Je hebt dan ook even tijd om je eigen voorwaarden tegen die voorwaarden af te wegen. Loop hierna alle voorwaarden puntsgewijs af en geef bij elke voorwaarde goede argumenten.
6. Je accepteert het eerste aanbod
Mogelijke situatie:
Je werkgever biedt direct een te laag of een te hoog salaris. Je neemt een te laag salaris aan, omdat je al lang om werk verlegen zit. Of je accepteert meteen het te hoge salaris, omdat het simpelweg gewoon fantastisch is om meer te krijgen dan je had verwacht. Tenminste, is dat wel fantastisch?
Hoe voorkom je dit?
Een te laag salaris neem je natuurlijk nooit aan. Een te hoog salaris? Daar zit misschien wat achter. Vraag dan door op de voorwaarden: welke tegenprestaties verwacht het bedrijf daarvoor precies? Bij zowel een laag als een hoog salaris ga je dus meteen op de ‘onderhandelingsstoel’ zitten.
7. Je kent je eigen waarde niet
Mogelijke situatie:
Je vraagt om een hoger salaris dan wat de werkgever voorstelt. Die pareert met allerlei redenen om je dat niet te geven. Zijn of haar argumenten zijn zelfs zo overtuigend, dat je al snel zwicht voor het lagere salaris, zonder dat je ook maar even hebt stilgestaan bij wat je écht waard bent.
Hoe voorkom je dit?
Je waarde drukt zich uit in je vaardigheden, je kennis en je ervaring. Qua salaris mag daar best wat tegenover staan. Toch geldt ook hier: zonder goede voorbereiding ben je nergens. Doe vooraf dus onderzoek naar salarissen in je branche of sector. Bepaal hierna een realistisch loonbedrag (inclusief een realistische ondergrens en bovengrens) en bedenk scherpe argumenten om dit bedrag te verdedigen.
8. Je gooit verkeerde argumenten in de strijd
Mogelijke situatie:
De werkgever wijst een voor jou belangrijke voorwaarde af. Je antwoordt met ...maar ik heb altijd zo hard gewerkt! of ...met dit salaris kom ik niet rond!. Argumenten zoals deze lijken voor jou misschien waardevol (en voor je gevoel zijn ze ook waar), maar een werkgever kan hier niets mee.
Hoe voorkom je dit?
Hoe sterker je argumenten, hoe meer deuren je in een arbeidsvoorwaardengesprek opent. Een sterk argument klinkt logisch, bevat bewijs van jouw expertise én er zit een duidelijk voordeel in voor je werkgever.
Een voorbeeld van een argument kan dus zijn:
‘Ik ben van mening dat ik een X bedrag aan salaris verdien, omdat ik voor een vorige werkgever (noem een bedrag) aan omzet heb behaald. Graag zou ik dit ook voor jullie willen doen.’
9. Je liegt over wat je kunt
Mogelijke situatie:
De werkgever vraagt om een kandidaat met specifieke kennis of een specifieke ervaring. Jij ziet deze baan vooral als een kans om meer geld te verdienen, ongeacht of je werkelijk kunt wat er gevraagd wordt. Je besluit dan om te liegen over je kennis of over je ervaring. Het gevolg? De werkgever komt er vroeg of laat toch achter dat je niet kunt wat je hebt beloofd. Je staat dan alsnog op straat.
Hoe voorkom je dit?
Reageer sowieso niet op vacatures die om kennis en ervaring vragen die je niet hebt. Doe je dit wel, dan houd je zowel je werkgever als jezelf voor de gek. Zoek liever naar vacatures waar jouw kwaliteiten perfect bij aansluiten. Informeer ook meteen of er in deze functies doorgroeimogelijkheden worden geboden. Ga je vervolgens solliciteren? Wees dan altijd eerlijk over wie je bent en wat je kunt.
10. Je tekent een contract zonder te onderhandelen
Mogelijke situatie:
Je bespreekt de voorwaarden misschien maar heel kort met je werkgever. Die schuift daarna meteen het contract over de tafel. Of je dat nu even wilt ondertekenen? Ja, je bent al blij dat je de baan hebt, dus je zet meteen je sierlijkste krabbel. Niet veel later kom je erachter dat de voorwaarden van het bedrijf toch behoorlijk ver van je wensen af staan.
Hoe voorkom je dit?
Wacht altijd even met het ondertekenen van een arbeidscontract. Zeker als je ook nog geen conceptversie hebt gekregen of daarover uitgebreid hebt onderhandeld. Laat de werkgever het contract eerst opsturen, zodat je nog eens rustig naar alle voorwaarden kunt kijken. Denk goed na over wat jij echt nodig hebt en stuur pas dan aan op een onderhandelingsgesprek.
Inhoud
Meer tonen
