Stukloon: Wat is het en hoe krijg je het?

Wat is stukloon?

Stukloon is een vorm van uitbetaling. Je werkgever betaalt je dan per afgeleverd stuk (een product of een taak). Je krijgt dus niet per uur betaald.

Voorbeelden van stukloon

Verloning per stuk is niet in elke bedrijfstak mogelijk, dan wel gangbaar. Het hangt echt af van wat voor werk je doet. Om wat voor werk dat dan gaat? Hier zijn een paar voorbeelden:

• Je bezorgt postpakketten. Je krijgt per afgeleverd pakket betaald.
• Je plukt groente of fruit voor een landbouwbedrijf. Je krijgt per geplukt product betaald.
• Je werkt in een atelier en maakt kleding. Je krijgt per afgemaakt kledingstuk betaald.

Hoeveel stukloon krijg je?

De hoogte van je stukloon spreek je af met je werkgever. Het kan wel zo zijn dat de maximale hoogte (de norm) al is vastgelegd in je cao. Dit loon is meestal hoger dan het minimumloon, maar hier komen we zo op terug. Sowieso kun je altijd nog over dit loon onderhandelen. Bedenk ook dat er in je cao secundaire arbeidsvoorwaarden kunnen staan.

De afspraken die je uiteindelijk met je werkgever maakt, komen in je arbeidscontract te staan. Je kunt altijd terugvallen op je arbeidscontract en/of op je cao als je denkt dat er iets niet klopt. Maar het is sowieso belangrijk dat je weet wat je belangrijkste rechten zijn als het gaat om stukloon.

Stukloon ontvangen? Dit zijn je rechten!

Je werkgever moet je minstens het minimumloon betalen als stukloon. Een voorbeeld: ben je 21 jaar of ouder? Hier hoort een minimumloon bij €13,27 (per uur, 2024). Je stukloon bedraagt dus minstens €13,27. Val je onder een cao, dan krijg je meestal meer dan het minimumloon.

Lever je in een uur niet het gewenste aantal stuks af? Je werkgever is dan alsnog verplicht om je voor dat gewerkte uur het minimumloon te betalen.

Je werkgever is ook verplicht om je informatie te geven over de opbouw (de berekening) van je stukloon. Deze informatie hoor je te krijgen als je met je werkgever afspraken gaat maken voor je arbeidscontract. Krijg je geen informatie? Je hebt het recht om bij je werkgever een (schriftelijk) verzoek in te dienen om deze informatie alsnog te krijgen.

Je werkgever moet een goede administratie bijhouden van je gewerkte uren en van het aantal stuks dat je hebt afgeleverd. Deze administratie moet kunnen aantonen dat je niet wordt onderbetaald door je werkgever.

Word je wel onderbetaald? Dan kan je werkgever een boete krijgen. Ook moet die achterstallig stukloon én achterstallige vakantietoeslag betalen. In het ergste geval moet je naar de rechtbank om je geld te krijgen, maar win wel eerst informatie in bij een erkend juridisch adviseur.

Wat is een stukloonnorm en wie bepaalt die?

Voor bepaalde sectoren kan er dus een stukloonnorm bestaan. Is die nog niet bepaald? Je werkgever moet wel een norm hebben om de hoogte van je stukloon te bepalen. Vooral als er van de volgende twee zaken sprake is:

1. Je werkgever kan niet voldoende toezicht houden op je werkzaamheden.
2. Jij hebt een zekere mate van vrijheid om je werkzaamheden in te richten.

Wat kan je werkgever dan doen?

1. Je werkgever kan aan je werkgeversorganisatie en/of vakbond vragen om een stukloonnorm te bepalen. De organisatie dient dan een verzoek in de bij Stichting van de Arbeid.
2. Is er geen werkgeversorganisatie of vakbond? Je werkgever kan dan zelf een verzoek indienen bij de Stichting van de Arbeid. De Stichting van de Arbeid beoordeelt vervolgens de norm en vraagt dan aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om een uitzondering te maken. De minister toetst vervolgens de aanvraag en keurt deze goed of af.

Bij goedkeuring geldt de norm voor de sector waar jij in werkt. Je krijgt je stukloon dan volgens deze norm uitbetaald.

Waaraan moet de norm precies voldoen?

De norm moet zo zijn bepaald dat je met je werkzaamheden minimaal het minimumloon kan verdienen. Het uitgangspunt is daarbij: hoeveel tijd heb je in redelijke zin nodig om een stuk te produceren? Als deze norm bepaald is, is het in sommige gevallen ook niet meer nodig om een urenregistratie bij te houden. Je werkgever mag echter wel besluiten om dit toch te gaan doen.

Waarom is een stukloonnorm nodig?

Als werknemer wil je natuurlijk een eerlijke vergoeding voor geleverd werk. Helaas komt het in sommige sectoren voor dat werkgevers een veel te lage vergoeding geven. Een goede werkgever zal dan ook een verzoek indienen bij de staat om een norm voor een stukloon te bepalen, als deze norm tenminste nog niet bestaat.

Betaal je belasting over stukloon?

Ja. Je werkgever houdt belastingen (loonheffingen) op je stukloon in. Details hierover staan op de loonstrook die je van je werkgever krijgt. Zie je dat er iets niet klopt in je loonstrook? Geef dit dan zo snel mogelijk aan bij je werkgever.

Voordelen van stukloon

1. Je wordt productiever, omdat je weet dat je per stuk betaald wordt.
2. Je krijgt (meer) zelfstandigheid. Je bepaalt namelijk vaak zelf je productiedoelen.
3. Je loon berekenen is makkelijker. Je krijgt immers per stuk betaald.
4. Je werkgever kan makkelijk controleren hoeveel stuks je hebt geproduceerd. Hij of zij hoeft alleen maar te tellen.

Nadelen van stukloon

1. De nadruk ligt vooral op kwantiteit, niet op kwaliteit.
2. Je krijgt geen loon als je ziek wordt of als je om een andere reden niet kunt werken.
3. Je wilt misschien te graag te veel produceren in relatief korte tijd. Hierdoor kun je weinig pauzes nemen.
4. Je hebt weinig zekerheid over je inkomsten. De ene maand produceer je meer of minder dan de andere maand.
5. Juist bij deze vorm van beloning kun je te maken krijgen met onderbetaling. Er zijn absoluut veel eerlijke bedrijven actief, maar je zult maar net die ene rotte appel in de mand tegenkomen.