Het verschil tussen Competenties en Vaardigheden

De termen vaardigheden en competenties worden nogal eens door elkaar gebruikt. Hoewel ze op elkaar lijken, zijn ze toch verschillend van elkaar. Een vaardigheid is iets dat je kunt, een competentie zegt veel meer iets over jou als persoon. In dit artikel leggen we precies uit hoe competenties en vaardigheden van elkaar verschillen én hoe ze elkaar ondersteunen.

Wat is een vaardigheid?

Een vaardigheid is een skill die je hebt opgedaan. Dat kan werkelijk van alles zijn, van tekenen tot goed luisteren. In een vacaturetekst zie je vaak dat bedrijven om specifieke vaardigheden vragen. Bijvoorbeeld kennis van een bepaald programma of een zekere techniek. Je hebt deze vaardigheden nodig om de functie te kunnen uitvoeren. Een vaardigheid is dus iets dat je kunt.

Vaardigheden: verschillende categorieën en voorbeelden

Je kunt vaardigheden opdelen in verschillende categorieën. We noemen er een aantal, plus bijbehorende voorbeelden. Soms past een vaardigheid in meerdere categorieën. Iemand die analytisch is zal probleemoplossend nadenken, net als een creatief persoon.

• Technische vaardigheden
  • Kennis van computerprogramma’s, zoals Adobe InDesign, Photoshop, Excel, etc.
  • Kunnen programmeren.
  • Om kunnen gaan met specifiek(e) gereedschap/machines.
• Sociale/communicatieve vaardigheden
  • Presentaties geven.
  • Interviewtechnieken beheersen.
  • Goed kunnen uitleggen.
  • Luisteren.
  • Meedenken met anderen.
  • Feedback geven en ontvangen.
  • Conflictbeheersing.
• Analytische vaardigheden
  • Logisch redeneren.
  • Probleemoplossend nadenken.
  • Mogelijke uitkomsten voorspellen op basis van data.
  • Onderzoek uitvoeren.
• Organisatorische vaardigheden
  • Teams aansturen.
  • Planningen maken en bewaken.
  • Stressbestendig zijn.
• Creatieve vaardigheden
  • Brainstormen.
  • Probleemoplossend nadenken.
  • Tekentechnieken beheersen.
  • Schrijven.
  • Verbeeldingskracht.
  • Flexibel associëren.

Lees ook:

• Zo bepaal je welke Vaardigheden je op je cv zet

Wat is een competentie?

Een competentie is een veel breder begrip dan een vaardigheid. Competenties bestaan naast vaardigheden ook uit gedrag en persoonlijke eigenschappen. Ze zeggen iets over jouw functioneren op de werkvloer. Anders gezegd: een vaardigheid laat alleen zien wat je kan, een competentie laat zien hoe je die vaardigheden gebruikt.

Laten we een paar voorbeelden van competenties afgaan.

Competentie creativiteit

Creativiteit is veel breder dan goed kunnen tekenen of de sterren van de hemel zingen. Iemand met de competentie creativiteit denkt buiten de gebaande paden. Ze kunnen snel schakelen en met verrassende oplossingen voor problemen komen. Ze kunnen associatief denken, bijvoorbeeld tijdens een brainstorm. Het ene idee volgt het andere op. Ze kunnen goed innoveren, omdat ze niet vasthouden aan regels en andere beperkingen.

Competentie communicatie

Het is misschien wel de belangrijkste competentie als je een baan zoekt: communicatie. Iemand die communicatief sterk is, kan informatie overbrengen en begrijpen. Ze kunnen vaak goed overweg met hun collega’s, omdat ze actief luisteren. Ze onthouden wat er gezegd wordt en vragen door. Ze kunnen goed feedback geven (niet kwetsend) en ontvangen (niet persoonlijk opvatten).

Competentie analytisch vermogen

De competentie analytisch vermogen heeft wel iets weg van de competentie creativiteit. Beiden hebben een element van probleemoplossing in zich. Iemand die een sterk analytisch vermogen bezit, kan goed informatie verzamelen, analyseren en uitleggen. Ze kunnen hoofd- van bijzaken onderscheiden en verbanden trekken. Ze zien of redenaties wel of niet kloppen en kunnen uitleggen waarom. Ze komen snel tot de kern van een probleem. Ze bedenken ook eenvoudig meerdere oplossingen voor het probleem.

Verschil competenties en vaardigheden

Het verschil tussen vaardigheden en competenties is als volgt: vaardigheden zijn specifieke skills, dingen die je kunt. Competenties zijn een volledig geheel van je vaardigheden, je gedrag en persoonlijke eigenschappen.

Zo ondersteunen ze elkaar

Het is je nu ook duidelijk dat vaardigheden en competenties bij elkaar horen. Je vaardigheden zijn ondersteunend aan je competenties. Competenties zijn niet compleet als je niet de juiste vaardigheden bezit.

Bijvoorbeeld:

• Je kunt heel vriendelijk zijn (gedrag) maar toch heel slecht luisteren (vaardigheid). Dan heb je wel het juiste gedrag voor de competentie communicatie, maar je mist een belangrijke vaardigheid.
• Je kunt heel goed verbanden trekken (vaardigheid) maar je kunt ze niet uitleggen aan anderen (vaardigheid). Je bent dan weliswaar analytisch, maar je competentie analytisch vermogen is nog niet compleet. Daarvoor zul je de informatie ook moeten kunnen overdragen.