Je (nieuwe) werkgever vraagt je om weekenddiensten te draaien. Ben je dit verplicht? En wat zegt de wet nog meer over je rechten in deze situatie?
Ben je verplicht om in het weekend te werken?
- Je bent wettelijk niet verplicht om in het weekend te werken.
- Je bent wél verplicht om in het weekend te werken als je dit vooraf met je werkgever hebt afgesproken. Deze afspraak dan in je arbeidscontract en/of je cao.
- Heb je vooraf geen afspraken met je werkgever gemaakt over weekenddiensten en staat dit dus niet in je arbeidscontract of cao? Je mag een weekenddienst weigeren als je werkgever er (achteraf) toch om vraagt.
Op hoeveel vrije weekenden heb je recht als je weekenddiensten draait?
De wet geeft geen richtlijnen voor ‘hele weekenden’ (de zaterdag en de zondag bij elkaar). De wet geeft wel specifieke richtlijnen voor het recht op vrije zondagen. Dit zijn ze:
- Je hebt wettelijk recht op minstens 13 vrije zondagen per jaar. Maar check altijd eerst je cao. Hierin kunnen namelijk minder zondagen staan, zeker als je door de aard van je werk regelmatig op zondag moet werken. Als het goed is, heb je daar ook vooraf toestemming voor gegeven.
- Je hoeft geen 40 zondagen per jaar te werken. Vraagt je werkgever om toch 40 of meer zondagen te werken? Je mag dit weigeren, tenzij in je cao of arbeidscontract staat dat het verplicht is.
Bij uitzondering op zondag werken: hoe zit dat?
Je werkgever wil je vragen om bij uitzondering op een zondag te werken, bijvoorbeeld om een productieproces in te halen. Hiervoor moet je werkgever eerst toestemming vragen aan de ondernemingsraad en de personeelsvertegenwoordiging. Daarna moet je werkgever jouw toestemming vragen.
Mag je werk op zondag weigeren?
Je hebt het recht om het werken op zondag te weigeren, tenzij het in je arbeidscontract en/of cao staat. Je werkgever mag je vanwege deze weigering niet benadelen.
Heb je recht op een toeslag als je in het weekend werkt?
Het recht op een weekendtoeslag ligt niet wettelijk vast. Met andere woorden: je werkgever is niet verplicht om meer te betalen dan je normale loon als je in het weekend werkt. Je werkgever is ook niet verplicht om je gewerkte dagen in het weekend te ruilen voor vrije tijd.
Toch geldt ook hier weer: lees je arbeidscontract of cao. Hierin kan namelijk wél staan dat je recht hebt op een toeslag of extra vrije dagen als je weekenddiensten draait. Heb je recht op een toeslag? Dan staat in het document ook hoeveel procent van je normale loon je extra krijgt.
Over weekendtoeslagen betaal je ook loonbelasting en sociale premies. Door een toeslag kun je zelfs in een hogere belastingschijf terechtkomen, waardoor je dus meer belasting moet betalen. Check dit even voordat je je arbeidscontract tekent!
Hoe gebruikelijk zijn weekenddiensten eigenlijk?
In sommige sectoren zijn weekenddiensten vrij normaal. Het gaat dan vooral om werk waar (spoed)hulp vaak nodig is. Denk maar aan:
- De politie
- De brandweer
- De gezondheidszorg
Overige sectoren
Ook in de horeca en in de industrie zijn weekenddiensten gebruikelijk. Het gaat dan alleen niet om spoedhulp.
Algemeen: voor alle sectoren waarin weekenddienst voorkomt, geldt wel dat de afspraak om (ook) het weekend te werken duidelijk in het arbeidscontract en in de cao moet staan.
Zijn je rechten over je weekenddienst (nog) onduidelijk?
Zoals gezegd: je neemt altijd eerst je arbeidscontract en cao door om te weten wat je rechten zijn bij een weekenddienst. Is er toch iets onduidelijk? Of zie je iets niet vermeld staan? Neem dan altijd direct contact op met je werkgever of met de HR-afdeling (afdeling Personeelszaken). Het is ten slotte belangrijk dat je zo goed mogelijk op de hoogte bent van je rechten!