Waar ben ik goed in? Ontdek je Kwaliteiten

Veel mensen vinden het moeilijk om te zeggen waar ze goed in zijn. Dat komt omdat we last hebben van een zogeheten negativity bias. Dingen die niet goed gaan, worden door ons brein beter onthouden dan dingen die wél goed gaan. In onze evolutionaire geschiedenis was het nu eenmaal belangrijk om te focussen op negatieve dingen voor onze overleving. Helaas is ons brein nog niet helemaal aangepast aan de moderne tijd. Negatieve zaken - zoals een berisping van je baas beter - blijven beter hangen dan een compliment.

Deze focus op negativiteit kan het best moeilijk maken om een lijstje met kwaliteiten te maken. Daarom geven we je in dit artikel tips om erachter te komen waar je goed in bent. Dat begint met je bewust worden van deze negatieve valkuil. Probeer die de komende minuten zoveel mogelijk los te laten.

Belangrijkste punten:

• Sterke punten zijn een verlengstuk van je talenten. Je kunt ze vaak meten aan de resultaten die je bereikt.
• Je kwaliteiten zijn op te delen in hard-skills (vaardigheden) en soft-skills (persoonlijke eigenschappen).
• Ontdekken waar je goed in bent, maakt je leven een stuk aangenamer.

Wat zijn sterke punten?

De Amerikaanse psycholoog Donald Clifton ontwikkelde in 1999 een online assessment voor onderzoek- en adviesbureau Gallup: CliftonStrengths. Deze is erop gericht je sterke punten te ontdekken.

Volgens Clifton zijn je sterke kanten een verlengstuk van je talenten. Dat zijn dingen die jou beter en makkelijker afgaan dan anderen. De combinatie van kennis, talent, vaardigheden en inzet maakt dat je taken consistent en bijna-perfect uitvoert. Als je wil weten waar je goed in bent, moet je dus kijken naar je resultaten. Met welke taken bereik jij een prijzenswaardig resultaat?

Hard skills en soft skills

Je kunt in meerdere dingen goed zijn. Je kwaliteiten vallen doorgaans onder hard-skills (technische vaardigheden) of soft-skills (persoonlijke eigenschappen).

Hard-skills

Hard-skills zijn technische vaardigheden, dingen die je concreet kunt testen. Je kunt een taaltest doen om te checken hoe hoog je niveau Frans is. Je kunt een dak leggen en na de eerste regenbui controleren of de boel waterdicht is.

Hard-skills noemen waar je goed in bent, is over het algemeen eenvoudig. Op school heb je al met meerdere vakken kennisgemaakt en je hebt ongetwijfeld een paar hobby’s uitgeprobeerd. Je merkt dan snel genoeg of iets je ligt of niet. Hetzelfde geldt voor werktaken die je moet uitvoeren. Misschien heb je nog een paar verborgen talenten, maar waarschijnlijk heb je een redelijk idee van wat je wel en niet kan.

Overigens: dat je ergens niet direct aanleg voor hebt, wil niet zeggen dat je er niet goed in kunt worden. Voor alle vaardigheden geldt dat je ze moet oefenen. Ook als je wel talent hebt.

Soft-skills

Je soft-skills laten zich wat moeilijker ontdekken. Dit zijn persoonlijke eigenschappen, dingen die zich niet in een test laten vangen. Denk aan empathie, communicatie, doorzettingsvermogen en de mogelijkheid om altijd ergens de humor van in te zien.

Maar hoe test je hoe empatisch iemand is? Of dat iemand een goede leider is? Daar is geen simpele kennistest voor. Je soft-skills ontdek je door jezelf in bepaalde situaties te brengen. Je hebt bijvoorbeeld iemand die in paniek raakte rustig gekregen of een team met verschillende persoonlijkheden laten samenwerken.

Waarom moet je je kwaliteiten ontdekken?

Het ontdekken van je kwaliteiten maakt je leven makkelijker. Psycholoog Shane Lopez vergelijkt in zijn boek Positive Psychology het vinden van je sterke punten met het licht aandoen in je woonkamer. Ook in het donker weet je de boel te vinden, maar in het licht gaat het makkelijker. Door te weten waar je goed in bent, kun je meer uit het leven halen.

Dat geldt zeker voor je leven als werknemer. Uit onderzoek van Gallup blijkt dat bedrijven die gebruik maken van de sterke kanten van hun werknemer, significant beter presteren. Hun werknemers zijn meer gedreven en voelen zich meer verbonden. Dat levert weer hogere wisnsten op.

Maar om gebruik te maken van je talenten, moet je natuurlijk wel weten waar je precies goed in bent. Lees vooral door als je wil ontdekken hoe je dat doet.

Hoe ontdek je je sterke punten?

Er zijn meerdere manieren om te ontdekken waar je goed in bent. De een is wat tijdsintensiever dan de ander, dus kies vooral uit wat voor jou haalbaar is.

Denk na over je kernkwaliteit

Wie zichzelf beter wil leren kennen, kan een kernkwadrant invullen. De eerste vraag die je jezelf stelt is: “wat is mijn kernkwaliteit?” Met andere woorden: waar ben ik goed in? Denk eens na over waar je als kind al complimentjes over kreeg. Was je zo vriendelijk en meegaand? Was je juist pittig en eigenwijs? Was je leergierig? De dingen waar je vroeger al goed in was, zijn waarschijnlijk nog steeds jouw sterke kanten.

Kijk naar je hobby’s

De dingen die je leuk vindt, heb je in veel gevallen ook talent voor. Kijk daarom eens naar je hobby’s. Zit daar een rode draad in? Misschien zijn je hobby’s wel heel creatief. Je zit ieder weekend te haken, boomhutten te bouwen of te tekenen. Misschien ben je heel onderzoekend en zit je urenlang in krantenarchieven en oude boekwinkels te neuzen.

Schrijf je hobby’s eens op en bedenk welke kwaliteiten je daarvoor nodig hebt. Daar ben je dus goed in.

Wat gaat je makkelijk af?

Vaak hebben we niet door dat we iets goed kunnen, omdat het ons zo natuurlijk afgaat. Maar dat is júist een teken dat je met je sterke kant te maken hebt. Zie je anderen worstelen met een taak die jij eenvoudig vond? Dan heb je iets gevonden waar je goed in bent. Dat kunnen zowel hard- als soft-skills zijn. We noemen wat voorbeelden.

• Het kost je weinig moeite om met die moeilijke collega om te gaan.
• Het kost je weinig moeite om een data-analyse te maken.
• Het kost je weinig moeite om een nieuwe tekst uit je hoofd te leren.
• Het kost je weinig moeite om een nieuw instrument te leren bespelen.
• Het kost je weinig moeite om geduld op te brengen.
• Het kost je weinig moeite om uren te gamen.

Doe een schrijfopdracht

Psycholoog Shane Lopez tipt in zijn boek een schrijfopdracht om te ontdekken waar je goed in bent. Die noemt hij ‘de positieve introductie’. Daarvoor beschrijf je een moment waarop je op je best was. Je schrijft op waar je was, wat je deed, met wie je was, welke geluiden je hoorde, wat je rook en meer van zulke details. Daar besteed je zo’n 300 woorden aan. Na het schrijven lees je het door en pik je er je sterke kanten uit. Daarna schrijf je nog zo’n verhaal en kijk je weer welke kwaliteiten je opvallen.

Waarschijnlijk zie je overeenkomsten. Welke kwaliteiten komen in beide verhalen voor? Ga er maar vanuit dat je daar goed in bent.

Doe een persoonlijkheidstest

Er gaan veel testjes rond op het internet, maar ze zijn niet allemaal even betrouwbaar. Denk aan de 16 persoonlijkheden van Meyers-Briggs en de DISC-test. Het probleem met veel online persoonlijkheidstests, is dat ze te beperkt zijn. Iemands persoonlijkheid is niet in één kleur of type te vangen. Je kunt ze gebruiken, maar realiseer je dat zulke tests maar een tipje van de sluier oplichten. Zie zo’n test meer als een soort startpunt vanuit waar je meer over jezelf kunt ontdekken.

Een persoonlijkheidstest met meer wetenschappelijke onderbouwing is de zogeheten big five. Daarvan gaan (ingekorte) versies rond op het internet. Ook hierbij moet je opletten dat een testje van tien minuten geen volledig inzicht geeft in de sterke kanten van je persoonlijkheid.

Vraag het een ander

Je kunt ook een ander vragen waar je goed in bent. Het liefst stel je deze vraag aan iemand die jou al van jongs af aan kent. Denk aan je ouders of verzorgers of een vriend(in) die je al sinds de basisschool of middelare school hebt. Het perspectief van anderen is een goeie manier om je blinde vlekken te ontdekken. Er zijn altijd dingen die je van jezelf niet ziet, maar die een ander wel opvallen.

Schrijf complimenten op

Dankzij de negativity bias onthouden we negatieve opmerkingen veel beter dan complimentjes. Houd de komende weken of maanden dus eens bewust bij welke complimenten je hebt gekregen. Dat kunnen expliciete complimenten zijn (“Je hebt echt een hele goeie tekst geschreven”) tot impliciete (“Ik heb echt een leuke dag gehad met je”).

Na een maand kijk je eens waar je veel complimenten op hebt gekregen. Is het je vriendelijkheid? Doorzettingsvermogen? Humor? Dat kan op het lijstje met dingen waar je goed in bent.

Je kent je kwaliteiten. En dan?

Oké, je hebt uitgezocht waar je goed in bent. Hoe ga je nu verder? Wat heb je aan deze informatie? Natuurlijk is het fijn om te weten als je de vraag krijgt tijdens een sollicitatiegesprek. Maar je hebt er nog veel meer aan.

Wees blij met wat je hebt

Volgens psycholoog Lopez is het belangrijk om blij te zijn met de kwaliteiten die je hebt. Misschien baal je van jouw sterke kanten en had je liever ergens anders goed in willen zijn. Denk aan iemand die ontzettend goed is in administratief werk, maar liever goed zou willen zijn in klussen. Ook deze gedachtepatronen danken we aan onze negativity bias. In plaats van blij te zijn met wat we hebben, denken we aan dat wat we missen.

Heb je dit gevoel? Je bent niet de enige. Maar probeer je eens in te beelden wat er gebeurt als je je sterke kanten zou omarmen. Zie de potentie die voor je ligt. Dat maakt je leven een stuk aangenamer.

Zoek de verbinding

Nu je jouw unieke set aan sterke kanten hebt ontdekt, snap je ook dat niet iedereen dezelfde heeft. Die informatie helpt je de verbinding aan te gaan met anderen. Help collega’s die niet zo goed kunnen wat jij kunt. Vraag anderen om hulp bij zaken waar je minder goed in bent. Dat komt de samenwerking alleen maar ten goede.