Wat zijn Volksverzekeringen?

Voor wie zijn volksverzekeringen bedoeld?

Volksverzekeringen zijn bedoeld als financieel vangnet voor iedereen die legaal in Nederland verblijft. Ouder worden, weduwe of weduwnaar worden of langdurig ziek worden brengt namelijk financiële uitdagingen met zich mee. De overheid wil deze uitdagingen ondervangen door daar collectieve potjes voor op te bouwen. Aan deze potjes betaalt bijna iedereen in ons land mee.

Welke volksverzekeringen zijn er?

Als je de AOW-leeftijd bereikt, krijg je een maandelijks AOW van de staat. Deze uitkering krijg je tot je overlijden.

Als je voor jonge kinderen moet zorgen en je partner overlijdt, dan valt er dus ook inkomen weg. Je krijgt dan een Anw-uitkering of ‘nabestaandenuitkering’. Wanneer de uitkering precies stopt, hangt af van (verandering in) je persoonlijke situatie. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je weer gaat trouwen of samenwonen. Sowieso stopt de uitkering als je de AOW-leeftijd bereikt.

Je bent of wordt langdurig ziek, geestelijk en/of lichamelijk. Je krijgt dan mogelijk een Wlz-indicatie. Die geeft aan dat je recht hebt op intensieve zorg of toezicht, betaald vanuit de staat.

Als je een kind hebt, heb je tot een bepaald inkomen recht op kinderbijslag tot je kind 18 jaar wordt. Je kunt voor elk kind bijslag krijgen. Deze volksverzekering is wel een uitzondering op de vorige drie, want je betaalt hier geen premie voor. We laten deze verzekering dan ook verder buiten beschouwing.

Wie betaalt mee aan de volksverzekeringen?

Het bedrag dat je moet betalen aan de volksverzekeringen wordt ‘premie’ genoemd. Je betaalt mee aan de volksverzekeringen als je:
in Nederland woont en inkomen krijgt uit werk en woning.

• niet in Nederland woont, maar wel in Nederland werkt.
• .in Nederland sociaal verzekerd bent. Dit ben je als je alleen in Nederland werkt en dus niet volledig in het buitenland werkt.

Wat betekent ‘inkomen krijgen uit werk en woning’ precies?

Inkomen krijgen uit werk en woning kan het volgende betekenen:

1. Je werkt in loondienst.
2. Je bent ondernemer en/of freelancer.
3. Je ontvangt een uitkering.
4. Je hebt een eigen woning.

Voldoe je aan één of meerdere van deze criteria? Je betaalt dus premie volksverzekeringen of je moet een bijdrage aan de volksverzekeringen betalen.

Premie volksverzekeringen betalen: hoe werkt het?

Je kunt op drie manieren premie betalen voor de volksverzekeringen.

1. Je betaalt de premie via je aanslag inkomstenbelasting.
2. Je betaalt de premie via je werkgever. Die houdt het bedrag in op je salaris (als onderdeel van de loonheffing).
3. Je draagt de premie af via je uitkering. Het UWV of je gemeente houdt het bedrag dan in.

Hoeveel premie betaal je voor de volksverzekeringen?

De belastingdienst bepaalt hoe hoog je premie wordt. Hiervoor gebruikt de dienst speciale tarieven (uitgedrukt in percentages) en maximumbedragen. Ook je leeftijd en de hoogte van je inkomen spelen een rol bij de berekening. Meer weten? Bekijk de actuele tarieven en maximumbedragen van de belastingdienst.

Goed om te weten: zowel de tarieven als de maximumbedragen kunnen elk jaar veranderen. Dit kan betekenen dat je elk jaar een ander bedrag aan premie betaalt. Het is dus ook zo dat niet iedereen dus evenveel premie betaalt voor de volksverzekeringen.

Ik werk deels in het buitenland. Betaal ik dan ook premie?
Nee. Je hoeft dan niet over al je inkomen premie te betalen over de volksverzekeringen. Je betaalt alleen premie over de periode dat je in Nederland werkt of hebt gewerkt.

Betaal je altijd voor álle volksverzekeringen?

Nee. Een voorbeeld: als je de AOW-leeftijd bereikt, hoef je geen premie meer te betalen voor het gedeelte AOW van de volksverzekeringen. Dit houdt tegelijkertijd in dat je maximumbedrag ook lager wordt. Je draagt dan immers alleen bij aan de Anw en de Wlz.

Kun je te veel premie volksverzekeringen betalen?

Ja. Het kan gebeuren dat je in een kalenderjaar te veel premie betaalt. In dat geval krijg je het teveel aan premie in het volgende kalenderjaar terug van de belastingdienst.

Kun je ontheffing vragen voor het betalen van volksverzekeringen?

Ja. Je kunt ontheffing vragen voor het betalen van volksverzekeringen, maar je moet wel een goede reden hiervoor hebben. Een voorbeeld: het kan zijn dat je door je levensovertuiging jezelf niet wilt verzekeren. Dit heet dan ‘gemoedsbezwaard zijn’. Of je krijgt al een uitkering uit het buitenland. Er zijn ook mensen die alleen voor specifieke volksverzekeringen willen betalen (dus niet voor alle sociale verzekeringen).

Hoe dien je een verzoek tot ontheffing in?
Een verzoek tot ontheffing dien je in bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Je krijgt dan een formulier toegezonden. Hoe het formulier heet, hangt af van de reden waarom je ontheffing vraagt en waar je ontheffing voor wilt vragen. Bijvoorbeeld: wie vanuit een gemoedsbezwaar ontheven wil worden, vraagt het formulier ‘Verklaring van gemoedsbezwaren’ aan.

Na het ondertekenen en terugsturen van je formulier, bepaalt de SVB of je verzoek wordt ingewilligd.

Wil je meteen checken of het wel zin heeft om een verzoek tot ontheffing in te dienen? Neem alvast de voorwaarden van de SVB door. Je kunt hier ook meteen het bijpassende aanvraagformulier downloaden.