20+ Communicatieve Vaardigheden (voor op je CV)

Communicatieve vaardigheden zijn ontzettend breed. Daarom gaan we in dit artikel eerst uitleggen welke vier categorieën communicatievaardigheden er zijn. Daarna leggen we je uit hoe je de beste vaardigheden selecteert en waar je ze neerzet op je cv. Als laatste krijg je 20 voorbeelden van communicatieve vaardigheden ter inspiratie.

NB: Lees ook ons artikel over waarom goeie communicatieve vaardigheden op de werkvloer zo ontzettend belangrijk zijn.

De vier categorieën

Er bestaan vier soorten communicatie. Communicatieve vaardigheden zijn onder te verdelen in één van deze categorieën. Laten we ze eens afgaan.

Deze vorm van communicatie draait om wat je zegt én hoe je het zegt. Je woordkeuze en zinsopbouw spelen dus een rol, maar ook je stemvolume, spreektempo en articulatie. Een goeie verbale communicatie helpt je bij het geven van presentaties, deelnemen aan vergaderingen, gezellige praatjes bij de koffie-automaat, het geven van trainingen en je collega’s instructies geven.

Non-verbale communicatie draait om je lichaamshouding. Je kunt hele vriendelijke dingen zeggen, maar als je er gemeen bij kijkt en schreeuwt, komt je boodschap niet over. Mensen letten vaak meer op je houding dan op de daadwerkelijke woorden die je zegt. Voor effectief communiceren moet je de inhoud van de boodschap kunnen afstemmen op je lichaamstaal. Ben je daar niet zo goed in? Oefen dan je gezichtsuitdrukkingen en lichaamshouding in de spiegel.

Of je nu een e-mail moet tikken of afspraken moet vastleggen, je bent op je werk ongemerkt een hoop aan het schrijven. De kunst is om je ook in schriftelijke communicatie goed uit te drukken. Waar je ‘in het echt’ dingen kunt verduidelijken met intonatie en lichaamstaal, heb je op schrift alleen de woorden die er staan. Die moeten dus niet multi-interpretabel zijn. Schriftelijke boodschappen moeten helder zijn, duidelijk te begrijpen en samenhangend.

Je boodschap kun je ook visueel maken. Een foto, infographic, video en plaatjes zijn allemaal voorbeelden van visuele communicatie. Het is handig als je jouw verhaal in meerdere vormen kunt gieten, bijvoorbeeld voor een presentatie.

Welke vaardigheden worden gevraagd?

Je weet nu welke categorieën er zijn. Maar hoe selecteer je de juiste vaardigheden voor je cv? Daarvoor moet je de vacaturetekst nog eens bekijken. Welke vaardigheden worden expliciet en impliciet gevraagd? Dat zijn kandidaten voor op je cv. Je past je cv altijd aan op de vacature waar je op reageert. Het kan dus zijn dat je bij sollicitatie A de ene communicatieve vaardigheid kiest, en bij sollicitatie B een ander.

Heb je duidelijk welke communicatieve vaardigheden belangrijk zijn voor de functie? Geweldig. Bedenk dan nu of je ze bezit. Kun je je momenten herinneren waarop duidelijk werd dat je die vaardigheid hebt ingezet? Heb je die vaardigheid op school geleerd? Krijg je er complimenten over van collega’s? Die communicatievaardigheden schrijf je op een (digitaal) notitieblokje. Daarna moet je bepalen waar je ze neerzet op je cv.

Waar zet je ze op je cv?

Je kunt je communicatieve vaardigheden op drie verschillende plekken neerzetten. We gaan ze alledrie af en leggen per plek uit welk voordeel eraan zit.

Op je cv staat relevante werkervaring. Daar kun je ook een paar zinnen kwijt over je taken en verantwoordelijkheden. Als je daar communicatieve vaardigheden in verwerkt, maak je duidelijk dat je die bezit. Bijvoorbeeld op deze manier:

Receptioniste, maart 2012 - november 2018

Ik was het eerste aanspreekpunt voor alle bezoekers. Ik beantwoorde vragen van klanten, hield alle afspraken bij in de agenda en notuleerde zo nu en dan tijdens vergaderingen.

Voordeel: Je kunt direct duidelijk maken hoe je deze communicatieve vaardigheden eerder hebt ingezet. Je ‘bewijst’ als het ware dat je ze bezit, omdat je ze nodig had in je vorige functie(s).

Recruiters en selecteurs scannen binnen no-time je cv. Een van de onderdelen waar hun oog op valt, is het kopje Vaardigheden. Staan daar de dingen die ze willen zien? Het is dus slim om ook hier een aantal communicatieve vaardigheden voor te selecteren.

Voordeel: Je cv wordt maar heel kort gescand. Als je zeker wil weten dat een bepaalde vaardigheid gezien wordt, moet je hem onder het kopje Vaardigheden zetten.

Je kunt jezelf op je cv introduceren met een persoonlijk profiel. Daarin staat in enkele zinnen te lezen wie je bent, wat je kunt en wat je interesses zijn. Bijvoorbeeld zo:

“Mijn naam is Vera Knoops, een enthousiaste communicatiespecialist. Ik heb al meer dan 5 bedrijven geholpen hun interne communicatie te verbeteren. Met mijn open houding, scherpe blik en flinke dosis inlevingsvermogen help ik bedrijven de connectie met de vloer weer te vinden.”

Voordeel: Je kunt in een persoonlijk profiel redelijk uitweiden over je prestaties en vaardigheden. Het profiel staat doorgaans ook bovenaan je cv, dus de kans dat het gezien wordt is groot.

20 communicatieve vaardigheden voor op je cv

Inspiratie nodig? We zetten 20 communicatieve vaardigheden op een rij die het goed doen op je cv.

NB: Je kijkt natuurlijk altijd in de vacaturetekst of de vaardigheid die je kiest aansluit op de functie.

Dit is veel meer dan ‘gewoon’ luisteren. Actief luisteren betekent zowel de inhoud van de boodschap als de lichaamstaal van de spreker in je op nemen. Je kunt de boodschap daarna herhalen en samenvatten. Bijvoorbeeld zo: “Als ik je goed begrijp, zit je hier niet zo op je plek omdat je weinig aansluiting vind met je collega’s. Ik zie aan je dat dit je veel doet. Klopt dat?”

Iemand begeleiden is per definitie met iemand communiceren. Als je dit goed kan, betekent dat dat je actief kunt luisteren, feedback kunt geven, motiveren, en ga zo maar door.

Wie goed kan bemiddelen, kan beide partijen begrijpen en nader bij elkaar brengen. Daar heb je inlevingsvermogen voor nodig en je moet vertrouwen uitstralen. Daarvoor zijn goede verbale en non-verbale communicatieskills nodig.

Iemand die diplomatiek is, heeft door welke situaties gevoelig liggen. Je kunt je eigen standpunt vertellen, zonder daarmee de boel op scherp te zetten. Dit is een belangrijke communicatieve vaardigheid als je vaak met partijen te maken hebt die verschillende belangen hebben.

Een voorbeeld van een visuele communicatievaardigheid is infographics maken. Die gebruik je om complexe data begrijpelijk te maken.

In veel beroepen is empathie gewenst. Natuurlijk in zorgberoepen, maar ook als HR-medewerker bijvoorbeeld. Veel werk is nu eenmaal mensenwerk.

Feedback geven zonder als een hork over te komen is niet voor iedereen weggelegd. Hetzelfde geldt voor feedback ontvangen zonder het persoonlijk op te vatten. Constructieve feedback geven en kritiek positief ontvangen, is een belangrijke vaardigheid als je veel moet samenwerken.

Heb je veel met verschillende culturen te maken? Dan is interculturele communicatie erg belangrijk. Dat betekent dat je een open houding moet hebben niet snel oordeelt over anderen. Je past je aan en zoekt naar manieren om mensen te laten samenwerken.

Leidinggeven is een verzameling van verschillende communicatieve vaardigheden. Wie dit onder de knie heeft, kan feedback geven en ontvangen en goed uitleggen, bijvoorbeeld.

Of je nu voor de klas staat of je collega’s moet trainen, lesgeven is duidelijk een communicatieve vaardigheid. Je kunt boodschappen helder uitleggen en zo nodig aanpassen aan het publiek.

Onderhandelen is een kunst. Het is een constante afweging tussen geven en nemen. Je moet zelfverzekerd de onderhandeling ingaan, maar ook niet star. Dan loop je kans dat de deal niet doorgaat. Kortom: je moet sterke verbale en non-verbale vaardigheden hebben.

Moet je een boodschap overbrengen aan een groep mensen? Dan moet je goed kunnen presenteren. Boven alles moet je helder communiceren, je verhaal moet in één keer duidelijk zijn. Daar is een zekere zelfverzekerdheid voor nodig.

Samenvatten is zowel op papier als in gesprekken een communicatieve vaardigheid. Wie goed kan samenvatten, toont ook aan dat hij goed is in actief luisteren. Daarnaast weet je hoofd- van bijzaken van elkaar te onderscheiden.

Met mensen samenwerken betekent met mensen communiceren. Je komt soms in een conflict terecht, je moet elkaar dingen uitleggen, je moet elkaar feedback geven, alles draait om helder communiceren.

Moet je de teksten van anderen controleren en verbeteren? Dan ben je aan het redigeren. Daar heb je sterke schriftelijke vaardigheden voor nodig.

Of je nu receptioniste bent of journalist, voor je werk hang je soms met mensen aan de telefoon. Omdat je non-verbale communicatie mist, moet je verbaal erg sterk zijn. Niet alleen als je praat, maar ook als je luistert. Je moet iemands intonatie kunnen oppikken en wat vaker verifiëren of je iemand goed begrepen hebt.

Spreken in het openbaar is iets dat je kunt leren. Om in het openbaar te kunnen spreken, moet je goed articuleren, niet snel gaan praten van de zenuwen en niet met je handen friemelen. Een sterke spreker weet mensen van begin tot eind te boeien.

Interviewen is veel meer dan iemand leeg laten lopen over een onderwerp. Je moet actief kunnen luisteren, parafraseren en vervolgvragen weten te stellen. Afhankelijk van het onderwerp is het ook nodig om kritisch te kunnen (en durven) zijn. Dan moet je je diplomatiek opstellen, om je gesprekspartner niet weg te jagen.

Notuleren betekent een verslag maken van en tijdens de vergadering. Je noteert de actiepunten en gemaakte afspraken, en wie daar verantwoordelijk voor is. Het is de bedoeling dat mensen die niet bij de vergadering aanwezig waren, dankzij de notulen toch weten wat er besproken is. Je moet dus goed kunnen luisteren, maar ook helder kunnen schrijven.

Je kunt gelijk hebben, maar als je niet kunt uitleggen waarom, luistert er niemand naar je. Iemand die goed kan argumenteren, is goed in zijn standpunt uitleggen. Hij kan bijvoorbeeld metaforen gebruiken of zijn argument op meerdere manieren uitleggen.