Wat is het Individueel Keuzebudget (ikb)?

Hoe werkt het individueel keuzebudget?

Je werkgever geeft je extra geld. Met dit geld mag je twee en soms zelfs drie dingen doen:

1. Je besteedt het aan arbeidsvoorwaarden naar keuze. Een voorbeeld: je geeft het uit aan extra verlofdagen. Met het budget koop je deze dagen, als het ware.

2. Je gebruikt het budget niet. Je spaart het dus op tot december. In deze maand krijg je dan het geld uitgekeerd. Maar hieraan zit nog een derde mogelijkheid vast.

3. Je laat het geld eerder dan december uitbetalen. Bijvoorbeeld: je krijgt in juni het geld dat je tot juni hebt opgebouwd. Je kunt dit geld dan gebruiken voor bijvoorbeeld een vakantie.

Hoeveel ikb krijg je en wanneer?

• De hoogte van je ikb hangt af van de hoogte van je maandloon.

• Je krijgt elke maand een bepaald percentage van je maandloon om als individueel keuzebudget in te zetten.

• Je bouwt per maand op en het is niet mogelijk om eerder extra ikb te krijgen. Dus als het juni is, kun je niet alvast ikb voor de maand juli krijgen.

Wat kun je doen met je individueel keuzebudget?

Zoals gezegd: je kunt het geld besteden om zelf gekozen (flexibele) arbeidsvoorwaarden in te vullen. Meestal gaat het om secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld:

• Een reiskostenvergoeding

• Een cursus of opleiding volgen

• Een abonnement op een sportschool

• Een fiets van de zaak

• Een pensioenregeling (of aanvulling op het pensioen)

• Extra vakantiedagen

• Je thuiswerkplek (perfect) inrichten

Dit zijn natuurlijk maar een paar voorbeelden. De arbeidsvoorwaarden waar je uit kunt kiezen, verschillen namelijk vaak per werkgever en zelfs per sector. Een uitgebreider overzicht van secundaire voorwaarden vind je daarom terug in ons artikel: ‘Welke secundaire arbeidsvoorwaarden zijn er?'

Bieden alle werkgevers een ikb aan?

Nee. Niet alle werkgevers bieden de mogelijkheid tot een individueel keuzebudget. Er zijn wel bedrijven die een alternatieve regeling bieden, namelijk het cafetariamodel. Je kiest dan ook zelf je arbeidsvoorwaarden, maar voor elke gekozen arbeidsvoorwaarde lever je wat van je brutoloon in.

Welke werknemers kunnen profiteren van een ikb?

Iedereen die in loondienst werkt, kan profiteren van een ikb. Het is wel zo dat je werkgever ook daadwerkelijk een ikb moet aanbieden. Je hebt er dus niet automatisch recht op. In sommige cao's is dit recht echter wél vastgelegd. Check daarom altijd eerst wat hierover in jouw cao staat.

Voordelen individueel keuzebudget

Het grootste voordeel van een individueel keuzebudget is voor jou: keuzevrijheid. Je bepaalt namelijk aan welke arbeidsvoorwaarden je het budget uitgeeft. Kies je voor voorwaarden die jouw privéleven en je werkende leven beter in balans brengen, dan zit je meestal wel goed. De bedoeling hiervan is dat je werktevredenheid hierdoor toeneemt. En dat je dus ook langer bij je werkgever blijft werken.

Nadelen individueel keuzebudget

Als je het ikb niet gebruikt en dus laat uitbetalen, dan ziet de belastingdienst dit als extra inkomen. Daarover moet je belasting betalen. Ook het laten uitkeren van het budget kan gevolgen hebben voor eventuele uitkeringen en toeslagen die je ontvangt. Je krijgt dan waarschijnlijk minder uitkering of minder toeslag.

Aan de andere kant: een stijging van je brutoloon kan betekenen dat je daardoor juist meer mag lenen voor een hypotheek. Het is hoe dan ook verstandig dat je altijd even fiscaal of juridisch advies vraagt voor je de keuze maakt om het ikb te gebruiken of uit te laten betalen.

3 tips bij het kiezen van arbeidsvoorwaarden

1. Bedenk goed welke arbeidsvoorwaarden je écht nodig hebt. Wat past het beste bij je persoonlijke én je zakelijke situatie?

2. Laat jezelf goed informeren over de fiscale gevolgen van de arbeidsvoorwaarden die je kiest. Vraag eventueel een fiscaal of juridisch specialist om advies.

3. Zorg dat alle afspraken over arbeidsvoorwaarden op papier staan. Als er een conflict ontstaat, kun je altijd teruggrijpen naar deze afspraken (en je werkgever ook).

Waarom een individueel keuzebudget?

Werkgevers vinden het belangrijk om goede werknemers aan zich te binden. Door diverse en vaak ook aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden aan te bieden, hopen ze (meer) toekomstig personeel aan zich te binden.

In tijden van krapte op de arbeidsmarkt is dat natuurlijk mooi meegenomen: werkgevers vinden dan snel personeel en door de gunstige arbeidsvoorwaarden (die werknemers ook nog vaak zelf mogen uitkiezen) is de kans ook groter dat werknemers ook echt voor langere tijd in dienst willen blijven.

Zijn er andere namen voor het individueel keuzebudget?

Ja. Het individueel keuzebudget wordt ook wel ‘persoonlijk keuzebudget' genoemd. Handig om te weten als je op zoek gaat naar (meer) informatie hierover, bijvoorbeeld in je arbeidscontract of cao.